De opzienbarende bekeringsreis van koningin Christina

Recensie van Frans Godfroy, ‘Passage naar Rome. De opzienbarende bekeringsreis van koningin Christina van Zweden, 1654-1655’. IJzer, 448 blz.

Vier sterren


De schrijver

Socioloog en journalist Frans Godfroy (1948) schreef eerder over de studentenopstand van 1969 aan de toenmalige Katholieke Hogeschool in Tilburg. Daarnaast reconstrueerde en liep hij de route waarlangs Hugo de Groot in 1621 vanuit Loevestein naar Antwerpen ontsnapte, net als het ‘Marikenpad’, de weg die mirakelspelheldin Mariken van Nieumeghen rond 1500 naar Antwerpen zou kunnen hebben afgelegd. Lees verder

Gewone gelovige noorderlingen

Recensie van Anneke B. Mulder en Rolf H. Bremmer (red.), Geleefd geloof. Het geloofsleven van boeren en burgers in Friesland en de Ommelanden van Groningen, 1200-1580. Walburgpers, 245 blz.

Vijf sterren


De schrijvers

Historica Anneke Mulder was tot haar pensioen in 2005 hoofddocent aan de Groningse universiteit en deed veel onderzoek naar middeleeuwse lekengelovigen, zoals stadskluizenaressen, vrouwen die vanuit een kluis aan de zijkant van een kerk via een raampje de bevolking pastoraal advies gaven. Mederedacteur Rolf Bremmer was tot 2015 onder andere bijzonder hoogleraar Fries in Leiden en specialist in de middeleeuwse taal en cultuur in de landen rond de Noordzee. Naast hen hebben dertien anderen, onder wie enkele jonge en veelbelovende historici, bijgedragen aan dit boek. Lees verder

Gedoe over een stoel

Recensie van Nancy Goldstone, De dochters van de Winterkoningin. Vier prinsessen in ballingschap. Uit het Engels vertaald door Ronni Boley. Omniboek, 416 blz.


Op 8 februari 1587 viel op een Engels schavot het hoofd van Maria Stuart, de katholieke koningin van Schotland. Dat was op bevel van haar nicht, de protestantse koningin van Engeland, Elizabeth I. Waardoor deze familieruzie zo uit de hand was gelopen, laat de Amerikaanse historica Nancy Goldstone in ‘De dochters van de Winterkoningin’ onbesproken, maar het draaide niet in de laatste plaats om het ware geloof – wie denkt dat extreem religieus geweld iets van de laatste tijd is, zou eens moeten afzakken naar de zestiende en zeventiende eeuw. En inderdaad waren na Maria’s onthoofding de katholieken aan gene zijde van de Noordzee voor een aantal eeuwen politiek gevloerd. Toch zouden het haar nazaten zijn die uiteindelijk, tot op de dag van vandaag, de Britse troon zouden bezetten. En langs welke grillige lijnen van het lot dat heeft kunnen gebeuren, daarover schreef Goldstone een leesbaar en opmerkelijk overzichtelijk verhaal. Lees verder

Taizé: het levensverhaal van frère Roger

Recensie van Sabine Laplane, FRÈRE ROGER. DE BIOGRAFIE OVER DE STICHTER VAN TAIZÉ. Uit het Frans vertaald door Renée Soffers. Berne Media | Halewijn, 480 blz.

Drie sterren


De schrijver

Classica en theologe Sabine Laplane is zuster van de apostolische gemeenschap van Saint-François-Xavier. In de zomer van 1970 raakte ze in Taizé onvergetelijk onder de indruk van de toen 55-jarige frère Roger, hoe hij daar in zijn witte gebedskleed op een krukje zat in een zee van jongeren. Ze kwam daarna nog vaak terug in Taizé en schreef in 2008 ‘Prier 15 jours avec frère Roger de Taizé’. Haar nu vertaalde biografie van frère Roger verscheen oorspronkelijk in 2015, tien jaar nadat hij op 90-jarige leeftijd was doodgestoken door een verwarde Roemeense vrouw. Lees verder

Met een veerooster de duivel buiten de deur houden

Recensie van Judith Schuyf, Heidense heiligdommen. Zichtbare sporen van een verloren verleden. Met foto’s van Sjaan van der Jagt. Omniboek, 336 blz.

Vier sterren


Kaft SchuyfDe schrijver

Historica Judith Schuyf (1951) is vooral bekend om haar onderzoek naar de emancipatie van lesbiennes, homo- en biseksuelen en transgenders. Zo publiceerde zij over de vervolging en het verzet van homoseksuelen tijdens het nazisme; ook schreef ze (mee aan) heel wat stukken voor een roze overheidsbeleid. Daarnaast liet ze als landschapsarcheologe van zich horen, met onder meer ‘Heidens Nederland’ (1995).

De thematiek

Met ‘Heidense heiligdommen’ geeft Schuyf een vers overzicht van hoe het nu, bijna vijfentwintig jaar na ‘Heidens Nederland’, staat met het wetenschappelijke inzicht in ons heidense verleden. Want hoewel de tand des tijds ondertussen natuurlijk genadeloos heeft doorgeknaagd, is ook de kennis gegroeid, dankzij digitale databanken, verfijndere onderzoeksmethodes (zoals pollen- en isotopenonderzoek) en het verdrag van Malta, waardoor de bodem eerst onderzocht moet worden voordat er ergens een nieuwe woonwijk of snelweg gebouwd mag worden. Lees verder

Iedereen alle dagen feest

Iedereen feest voorkantKleurrijke kalender voor 2019 met feest- en gedenkdagen uit maar liefst 19 religieuze en wereldbeschouwelijke groepen die België rijk is: bahai, boeddhisme, sikh, confucianisme, hindoeïsme, islam, jaïnisme, jodendom, katholicisme, hare krishna, zoroatrisme, anglicanisme, mormonen, orthodoxen, paganisme, protestantisme, rastafari, shinto en humanisten. De tekeningen zijn van Stephanie Dehennin.

Iedereen feest achterkantOrbit/Van Halewyck, 28 blz.

Honderd jaar koppigheid

Recensie van Craig Harline, Jacobs vlucht. Een familiesaga uit de Gouden Eeuw. Vantilt, 352 blz.


Veertig jaar geleden heeft Craig Harline (1956) misschien wel bij u of uw ouders op de stoep gestaan. Hij kwam uit Californië, reed rond op een fiets en droeg een onwaarschijnlijk wit overhemd. En hij had Nederlands geleerd om als mormoon uw ziel te redden. Bekeerd heeft hij al met al niemand, bekent hij nu; wel raakte hij mateloos geïnteresseerd in andere godsdiensten en de Europese Reformatie. Terug in de VS ging hij daarom geschiedenis studeren en in 1986 promoveerde hij aan de van oorsprong Nederduitse gereformeerde Rutgersuniversiteit. Sindsdien heeft Harline diverse populairwetenschappelijke boeken geschreven over de (contra)reformatie in de Lage Landen, zoals ‘De verzoekingen van zuster Margriet’ (1997) en ‘De wonderen van Jezus-Eik’ (2003). En nu dan, speciaal voor de Nederlandstalige markt, ‘Jacobs vlucht. Een familiesaga uit de Gouden Eeuw’. Lees verder