Extreem reizen

Verzamelrecensie van:

  • SYLVAIN TESSON, ‘ONGEBAANDE PADEN. EEN VOETREIS DWARS DOOR FRANKRIJK’. Arbeiderspers, 175 blz.

  • AP DIJKSTERHUIS, ‘WIE (NIET) REIST IS GEK’. Prometheus, 181 blz.

  • ERLING KAGGE, ‘STILTE. JEZELF STAANDE HOUDEN IN EEN WERELD VOL LAWAAI.’ Levboeken, 152 blz.


Met de jaarlijkse exodus voor de deur: wat zoeken we toch op reis? En vinden we het dan ook? Verrijkt zo’n verre, vaak prijzige reis inderdaad ons leven? Of kunnen we net zo goed thuis blijven? Vanwaar toch die drang om weg te wezen? Uit de nieuwe stapel reisboeken drie van extreem ervaren reizigers die hier zo hun gedachten over hebben.

kaft TessonFransman Sylvain Tesson (1972) is een stoere. Hij zat een half jaar alleen in een hutje in Siberië en ragde op een oude motor in de winter van Moskou naar Parijs, via de Berezina, zoals bekend niet de lieflijkste rivier ter wereld. Totdat ook hij zijn annus horribilis treft, als in 2014 zijn moeder sterft en hij dronken van het dak dondert , “omdat ik zo nodig de paljas moest uithangen, […] een val van acht meter, genoeg om al mijn ribben, mijn ruggenwervels en mijn schedel te breken.” Lees verder

Facebook anno 1600

Interview met Sophie Reinders (1984), docente historische letterkunde aan de Universiteit Utrecht. Vorige week promoveerde ze cum laude op De mug en de kaars. Vriendenboekjes van adellijke vrouwen 1575-1640. Vantilt. 528 blz.


Kaft Reinders, Mug“Mijn boek gaat over de vriendenboekjes die rond 1600 opeens hip waren onder jonge adellijke vrouwen, vooral in Gelderland en Overijssel. Het bestaan van deze bronnen was wel bekend, maar er was nog nooit iemand de archieven ingegaan om eens te kijken wat er nog lag. Uit de ruim veertig boekjes die ik al met al gevonden heb, heb ik geprobeerd de leefwereld te reconstrueren van deze vrouwen, van wie we verder nauwelijks sporen hebben.

Ze zetten in elkaars albums allerlei deugdzame spreuken, motto’s, versjes en tekeningen, soms superuitgebreid en heel mooi, maar vaak ook heel slordig en onleesbaar: ik heb eindeloos in archieven onder tl-licht naar bladzijden zitten staren waar ik niet uitkwam. Lees verder

Beklemmend bericht voor een planeet op drift

Recensie van Mohsin Hamid, Exit West. Uit het Engels vertaald door Saskia van der Lingen. Amsterdam: Bezig Bij, 2017, 223 blz.


Kaft Hamid Exit WestMohsin Hamid (1971) is een echte wereldburger. Geboren in Lahore (Pakistan), deels opgegroeid in de Verenigde Staten, aan de universiteit van Harvard opgeleid tot jurist en in Princeton als schrijver in de leer geweest bij Nobelprijswinnares Toni Morrison. Sinds 2006 ook in het bezit van een Brits paspoort en inmiddels terug in Lahore of onderweg naar New York, Londen of Griekenland – een globetrotter die net zo makkelijk het vliegtuig pakt als u en ik auto, trein of fiets. Vooropgesteld natuurlijk dat hij vlot door de douane komt en niet eerst moet bewijzen dat hij geen snode plannen heeft. Lees verder

En toen ontmoette ik Jezus

Interview met Charlotte Rørth, schrijfster van ‘DE DAG DAT IK JEZUS ONTMOETTE. BEKENTENISSEN VAN EEN MODERNE ONGELOVIGE’. Wereldbibliotheek, 191 blz.

Copyright foto: Maartje Geels


De Deense journaliste Charlotte Rørth was ongelovig, maar schreef een bestseller over haar ontmoeting met Jezus. Die is nu in het Nederlands vertaald.

Charlotte Rørth werd als kind gedoopt, maar leerde op school vooral over Karl Marx. Een moderne ongelovige.Totdat Jezus zo’n acht jaar geleden in Zuid-Spanje haar pad kruiste. Het duurde een paar jaar voor ze een boek schreef over hoe dit haar leven op z’n kop zette. Sindsdien heeft ze tientallen uitverkochte lezingen gehouden voor in totaal zo’n 24.000 mensen met vergelijkbare ervaringen, die er bij haar eindelijk over durven te praten: “Dit soort ervaringen zijn eigenlijk heel normaal”. Lees verder

Vaderland in de verte

Interview met Sarah De Mul (1978), docente Cultuurwetenschappen en schrijfster van Retour San Sebastian. Opgroeien met een vaderland in de verte. Bezige Bij, 255 blz.


Kaft De Mul, Retour San Sebastian“Ik ben als docent Cultuurwetenschappen veel bezig met kwesties als culturele identiteit, de multiculturele samenleving en diversiteit, iets dat ook heel hard in mijn gezin speelt. Mijn partner Nikolas komt uit Baskenland en bij ons thuis in Antwerpen spreken we drie talen door elkaar heen: ik spreek Nederlands met ons dochtertje Lide, Nikolas spreekt Baskisch met haar en Nikolas en ik spreken onderling Engels.

Op school leert Lide natuurlijk Nederlands en over de geschiedenis van België en de gewoontes van hier, maar we zijn ook heel hard bezig om haar ook de Baskische taal en een aantal culturele gewoontes van daar bij te brengen. Lees verder

Europa opnieuw gekerstend

Recensie van David Dessin, God is een vluchteling. De terugkeer van het christendom in de Lage Landen. Polis, 216 blz.

vijf sterren


Kaft David DessinDe schrijver

Vlaming David Dessin is filosoof en heeft aan de Universiteit Antwerpen onderzoek gedaan naar de religieuze duiding van het werk van Kafka. Hij was medeauteur van ‘Het beloofde land’ (2014), een mentale reis naar het oude en hedendaagse Israël/Palestina. Sinds vorig jaar is hij adviseur ideologie van de liberaal-conservatieve Nieuw-Vlaamse Alliantie, de grootste partij van Vlaanderen. Lees verder

Islam daagt uit tot christelijke vernieuwing

Recensie van Bernhard Reitsma, Kwetsbare liefde. De kerk, de islam en de drie-enige God. Boekencentrum, 256 blz.

vier sterren


De schrijver

Bernhard Reitsma (1965) is theoloog en werkte zo’n zeven jaar als zendingspredikant en docent in Libanon. Sinds 2007 is hij hoogleraar aan de VU op de leerstoel ‘De kerk in de context van de islam’. In 2011 schreef hij voor de PKN de islamnota ‘Integriteit en respect’, die indertijd ook in Trouw tot een emotionele discussie leidde over de vraag of christenen en moslims wel samen tot (dezelfde?) God kunnen bidden. Een recente bijdrage aan het debat over een mogelijke verbinding tussen de PKN en moslims leverde hij afgelopen januari samen met scriba René de Reuver, in een reactie op de zogenaamde PVV-dominees. Lees verder

De islam bestaat niet buiten ruimte en tijd

Recensie van Rachid Benzine, ‘De Koran uitgelegd’. AUP/Halewijn, 198 blz.

vier sterren


Kaft Benzine, De Koran uitgelegdDe schrijver

Rachid Benzine (1971) kwam op z’n zevende vanuit Marokko naar Frankrijk. In 1996 schopte hij het daar tot kampioen kickboksen, maar inmiddels is hij vooral bekend als liberaal islamoloog, verwant aan kritische denkers als Paul Ricoeur en Mohammed Arkoun. Eerdere boeken van hem: ‘Les nouveaux penseurs de l’islam’ (2004) en ‘La république, l’église en l’islam: une révolution française’ (2016, samen met priester Christian Delorme). Afgelopen februari verscheen de Nederlandse vertaling van zijn roman ‘Nour, waarom zag ik het niet aankomen?’, in de vorm van een briefwisseling tussen een wanhopige vader in Europa en zijn dochter die zich in Irak heeft aangesloten bij IS. Lees verder

Voodoo: de gedanste religie

Recensie van Leendert van der Valk, ‘Voudou. Van New Orleans naar Cotonou op het ritme van de goden’ (boek). Atlas Contact, 366 blz.; ‘Voudou’ (cd), Excelsior, 18 tracks

vier sterren


De schrijver

Leendert van der Valk (1980) is journalist voor o.a. de NRC en schreef in 2010 ‘Onheilstij’, een boek over de Hollandse waterlinie tijdens de Tweede Wereldoorlog. Zijn grote liefde is evenwel de zwarte muziek: jazz, blues, funk en soul. Hij fietste ervoor met fotograaf Winnifred Wijnker van Memphis naar New Orleans en het verslag van deze bedevaart (‘Duivelsmuziek’) werd verkozen tot het beste reisverhaal van 2011. Lees verder

Op zoek naar de verdwenen krijgskas van de Oranjes

Interview met Lidy Nicolasen, voormalig Volkskrant-journaliste en –columniste en schrijfster van ‘De geuzendochter. De legende van Kiste Trui en de slag op de Mokerheide’ (Balans, 288 blz.)


Kaft Nicolasen Geuzendochter“Ik kom uit Malden, een dorpje aan de Maas, vlak onder Nijmegen. Als het echt heel warm was, gingen we als kind zwemmen in een natuurbad in Plasmolen. Onderweg kwamen we dan in Mook langs een huis, dat heette ‘Die Swaere Noodt’ en ze zeiden dat die naam uit de oorlog kwam. Pas later begreep ik dat dat niet de Tweede Wereldoorlog maar de Tachtigjarige Oorlog was. Toen als kind dacht ik al: ik ga toch eens uitzoeken wat daar gebeurd is in dat huis. Het heeft tot bijna mijn pensioen geduurd voordat ik ermee aan de slag ben gegaan en in de gaten kreeg dat het te maken had met de Slag op de Mookerheide op 14 april 1573, aan het begin van de opstand tegen de Spaanse overheersing. Lees verder