Jezuïet, geleerde en fantast

Leestip Anton Haakman, De onderaardse wereld van Athanasius Kircher. Roman. Amsterdam: Meulenhoff, 1991. 265 pag.


Kaft Haakman, De onderaardse wereld van Athanasius KircherOnderhoudende, al wat oudere reportage-roman over the making of een tv-film over de Duitse jezuïet Athanasius Kircher (1602-1680). Was niet alleen een indertijd gevierd egyptoloog, geoloog en musicoloog, maar ook een groots fantast. En wie is die geheimzinnige Commendatore in de ridderorde van het Heilige Graf in Jeruzalem, die driehonderd jaar later miljoenen bij elkaar ritselt om Kirchers volledige werk (66 delen) opnieuw uit te geven? Op speciaal geschept papier, met de hand gebonden in het fijnste oasegeitenleer uit Zuid-Afrika en met bandstempels van echt bladgoud? Prettig tobberige schelmengeschiedenis, met de val van de DDR als decor.

Sektes blijven sexy

Leestip Carine Damen, Ik was gek van geluk. Verhalen uit sektarische bewegingen. Amsterdam: Luitingh-Sijthoff, 460 pag.


Kaft Damen Ik was gek van gelukOmdat elke generatie nu eenmaal gewaarschuwd moet worden voor de gevaren van sektes (psychisch geweld, seksueel misbruik, geplunderde bankrekeningen) weer eens een boek over hoe die nog altijd te werk gaan. Maakt duidelijk waarom er toch steeds weer zo veel mensen in trappen, ook in Nederland. Zwakste punt van het boek is dat bijna niemand met naam en toenaam erin wilde, uit schaamte dan wel angst (q.e.d.). Bijlagen met e-mailwisselingen tussen de auteur en PR-afdelingen van de diverse ordes en stichtingen geven boeiend inkijkje in hoe men zoal reageert op kritiek en een terriër als Carine Damen.

Vrouwen dankzij Paulus ‘under cover’

Leestip Angela Berlis en Anne-Marie Korte (red.), Alledaags en buitengewoon. Spiritualiteit in vrouwendomeinen (2012). Skandalon, 152 pag.


Kaft Alledaags en buitengewoonSympathiek boekje over hoe christelijke vrouwen spirituele diepgang aan het leven weten te geven, ook buiten de (mannen)kerk om. Van wonderen tot je Maria voelen als je je haar hebt gewassen, van liefdesdrankjes tot Paulus’ beruchte eis tot hoofdbedekking, waarmee vrouwen noodgedwongen under cover gingen. Helaas veel abstract jargon, zoals ‘subjectieve sacralisering’ en lange woorden met ‘gender’ erin. Interessantste bijdrage is van Mathilde van Dijk, over hoe de zusters van het gemene leven (u weet wel: Geert Groote, Moderne Devotie) eind 15e eeuw uit het straatbeeld van Deventer werden verdreven.

De politieke moord op Jezus

Leestip Bill O’Reilly en Martin Dugard, Wie doodde Jezus? Een ongelooflijke geschiedenis. Nieuw Amsterdam, 2013, 303 pag.


Kaft O'Reilly Wie doodde JezusVan de schrijvers van Killing Lincoln en Killing Kennedy. De afloop is alom bekend, net als de belangrijkste dader (Kajafas). Even goed een extreem spannende page turner: kon het boek zelfs op de trap niet wegleggen. Geschreven door de ogen van veel direct en indirect betrokkenen: van Jezus, Pilates, Judas, Herodias tot en met Julius Caesar en Cleopatra. De kruisiging blijkt een politieke moord te zijn geweest. Lees hier de recensie van Paul van der Steen in Trouw.

Het beloofde land ligt op de Veluwe

Recensie van Henk Vreekamp, Als Freyja zich laat zien. De code van het christendom (2013). Boekencentrum, 366 blz.

Twee sterren


Kaft Vreekamp, Als Freyja zich laat zienDe schrijver

Epenaar Henk Vreekamp (1943) komt uit een bevindelijk Veluws geslacht, studeerde theologie in Utrecht en promoveerde in 1982 op het proefschrift De vreze des Heeren. Vooral de theologische relatie van de kerk met het Jodendom heeft zijn belangstelling. Daarnaast is hij gefascineerd door de heidense wortels van zijn geloof. Zijn zoektocht daarnaar leverde een trilogie op: Zwijgen bij volle maan (2003), De tovenaar en de dominee (2010) en nu dan het sluitstuk, Als Freyja zich laat zien. Lees verder

Met een blauwe theemuts op oefenen voor paus

Recensie van Marc van Dijk, De paus van Amsterdam. Biografie van Huub Oosterhuis (2013). Atlas Contact, 432 blz.

vier sterren


Kaft Van Dijk, De paus van AmsterdamDe schrijver

Marc van Dijk (1979) is journalist; hij publiceert niet alleen in Trouw, maar ook in Filosofie magazine. Daarnaast is hij kunstenaar en schrijft hij liedteksten met kleinkunstenaar Thijs Maas. Eerder verscheen van hem Het achtste wereldwonder (2011), een boekje over de geschiedenis van het paleis op de Dam. Lees verder

Het nut van blunders

Recensie van Lisette Thooft, Wie domme dingen doet wordt wijs. Inzichten voor spirituele groei (2013). Meulenhoff Boekerij, 224 blz.


Kaft Lisette Thooft, Wie domme dingen doet wordt wijsDe schrijfster

Lisette Thooft (1953) is publiciste en schrijft voor uiteenlopende kranten en tijdschriften, van Volkskrant tot Panorama, van Opzij tot Elegance, van Libelle tot Happinez. In 2000 won ze een prijs voor een artikel in Vrij Nederland over seksueel geweld. Ze heeft verschillende boeken over vrouwelijkheid en spiritualiteit op haar naam staan, zoals Jezus & Maria Magdalena (2006) en Spiritueel door de overgang (2011). Thooft stond indertijd aan de wieg van de Maand van de Spiritualiteit, die begin deze maand alweer voor de zevende keer van start is gegaan. Lees verder

Ongeloofwaardig engeltje

Leestip Fynn, Hallo meneer God… met Anna (1976/1974). Callenbach, 206 pag.


Kaft Fynn, Hallo meneer GodGekunsteld naïef verhaal over engelachtig en alwetend meisje van vijf dat onderdak vindt bij spiritueel behoeftige jongeman in Londense arbeiderswijk. Ze valt uit een boom als de Tweede Wereldoorlog uitbreekt. Ging in de jaren ’70 door voor authentiek en is inderdaad behoorlijk gedateerd in afkeer van dominee, schooljuf en oom agent. Buurtgenoten worden liefdevol beschreven en de combinatie van zuivere wiskunde en religie is verrassend. Zwierige tekeningen van ene Papas.

Carine Philipse: ‘Ik werd door God aangeraakt’

Interview met Carine Philipse, schrijfster van Jij zingt in mij Jouw naam (2013)


Carine Philipse (foto Werry Crone)Vrijzinnig predikante Carine Philipse legde een overrompelende ervaring vast in haar Mystiek dagboek. “Ik hoop dat dit boek mensen helpt contact te leggen met de laag in henzelf waar zij God kunnen ontmoeten.”


Voluit heet ze Catherina Alexandrina. “Naar Catherina van Alexandrië,” vertelt Carine Philipse. “Ze leefde in de derde eeuw, onder keizer Maxentius. Ze was christen en heel erg goed onderlegd, waarschijnlijk een prinses. Lees verder

De Mandela van Medina

Leestip Karen Armstrong, De profeet. Over het leven van Mohammed (2006). Bezige Bij, 228 pag.


Kaft Armstrong, De profeetInterreligieus zwaargewicht Karen Armstrong beschrijft het leven van de profeet Mohammed, met vooral aandacht voor zijn vreedzame, verzoenende en edelmoedige kanten. Was volgens Armstrong zelfs uitzonderlijk vrouwvriendelijk en zou als politicus en strateeg de Nelson Mandela van zijn tijd zijn geweest. De biografie is geschreven als weerwoord op het (anti-)islamitische geweld van en na 11 september 2001. Leerzame lectuur voor vredelievende burgers van alle gezindten.