Een mens wil friemelen

Recensie van Darian Leader, Handen. Wat we met ze doen – en waarom. Bezige Bij, 160 blz.


Kaft HandenNog niet zo lang geleden kon ik me oprecht verbazen over hoe bijna iedereen in de trein met een smartphone in de weer was en ik het uitzicht op de weilanden helemaal voor mezelf privé had. En me hoofdschuddend afvroeg waar het toch heenging met de wereld. Waar bleef de menselijke betrokkenheid, de diepgang en de aandacht voor de omgeving? Maar ik beken: inmiddels heb ik zelf natuurlijk ook zo’n ding. En na vijf minuten koeien kijken ga ik in de trein toch ook maar even mijn mail checken, op een nieuwssite kijken of de wereld nog niet is vergaan en appen dat ik eraan kom. Diep in mijn hart vind ik het zelfs wel prettig dat de dame tegenover mij tegenwoordig liever zit te sms’en dan haar sores over mij uitstort. Lees verder

Monotheïsme en/of geweld

Recensie van Sam Janse, Is het de schuld van de ENE? In gesprek met Paul Cliteur en anderen over monotheïsme en geweld. Boekencentrum/Boekscout, 224 blz.

vier sterren


Kaft Sam Janse, Is het de schuld van de ENE?De schrijver

Theoloog Sam Janse (1949) was hervormd predikant in onder meer Woerden en Driebergen en docent aan de Protestantse Theologische Universiteit. In 2000 promoveerde hij op de heilshistorische betekenis van Jeruzalem in de brieven van Paulus (en de hermeneutische implicaties daarvan). Het Teylers Godgeleerd Genootschap uit Haarlem kende hem een gouden penning toe voor zijn studie naar het gebruik van Psalm 2 in het jodendom en christendom. Een eerder boek van hem over geweld is ‘De tegenstem van Jezus. Over geweld in het Nieuwe Testament’ (2006). Janse schrijft regelmatig essays en recensies voor Letter & Geest. Lees verder

PKN in dialoog met of over moslims

Recensie van Jaap Kraan, Met het oog op moslims. Theologen en de Protestantse Kerk in dialoog met moslims van 1960 tot 2010. Boekencentrum, 342 blz.

drie sterren


kaft Kraan, Met het oog op moslimsDe schrijver

Jaap Kraan (1945) begon ooit als (gereformeerd) predikant in Appelscha en studeerde in Kampen af met als hoofdvak Missiologie. Van 1978 tot 1985 werkte hij in Pakistan bij een studiecentrum voor de dialoog tussen christenen en moslims. Terug in Nederland werd hij predikant voor de ontmoeting met moslimleerlingen in het christelijk onderwijs; ook was hij synodelid van de PKN. Tot zijn emeritaat stond hij in Bergum. Eerdere boeken: ‘Bijbel en andersgelovigen’ (1987) en ‘Pakkende preken’ (2009). Lees verder

Van Marxveldt, de koningin van het meisjesboek

Recensie van Monica Soeting, Cissy van Marxveldt. Een biografie. Atlas Contact, 464 blz.


Wie Cissy van Marxveldt zegt, zegt Joop ter Heul. Een naam waarbij mijn inmiddels oudere meisjeshart altijd een huppeltje maakt. Nog zie ik in het tomadorekje van mijn zus de vijf Witte Ravenpockets staan. Een halve herfstvakantie lag ik ermee op bed in mijn zolderkamertje. Plus de daarop volgende kerst- en krokusvakantie, want ik had nog niet meteen genoeg van die dartele Joop in haar rebellie tegen de vrouwelijke nuffigheid van een kleertjeszieke moeder en zuster. Lees verder

Over harde Friezen, oude Vlamingen en slappe Waterlanders

Recensie van Cor Trompetter, Doopsgezinden in Friesland 1530-1850. Bornmeer, 176 blz.

drie sterren


Kaft TrompetterDe schrijver

Cor Trompetter (1956) is historicus met een bijzondere belangstelling voor de geschiedenis van het platteland; hij promoveerde in 1995 op de rol van de doopsgezinde textielondernemers in Twente. Daarnaast is hij thuis in de Friese geschiedenis, blijkens zijn eerdere boek ‘Eén grote familie. Doopsgezinde elites in de Friese Zuidwesthoek 1600-1850’ (2007). In het dagelijkse leven is Trompetter wethouder in de Friese gemeente Weststellingwerf. Lees verder

Waardoor voel je je Joods?

Recensie van Ronit Palache, Ontroerende onzin. De joodse identiteit in het Nederland van nu. Prometeus, 312 blz.

drie sterren


Kaft Palache - Ontroerende onzinDe schrijfster

Ronit Palache (1984) is hoofd publiciteit bij uitgeverij Prometeus en journaliste. Ze interviewt maandelijks onbekenden in een talkshow in de Rode Hoed en tussen 2013 tot 2016 schreef ze voor het Nieuw Israëlitische Weekblad in de rubriek ‘Mensch’ wekelijks een portretje van onbekende Joodse Nederlander. Palache gelooft niet in God, maar ze komt graag in de ‘snoge’, de Portugese synagoge in Amsterdam, waar haar vader voorzanger is. “Mijn jodendom bestaat voor tachtig procent uit dit gebouw,” vertelde ze begin december in een interview in Trouw. Lees verder

Beste reliboeken 2016

De drie beste religieboeken die ik in 2016 voor Trouw las:


Kaft Stanford, JudasPeter Stanford, Judas. De verontrustende geschiedenis van de afvallige discipel. De Bezige Bij, Amsterdam/Antwerpen, 367 blz.

Degelijk journalistiek onderzoek naar de grootste schurk uit de christelijke cultuurgeschiedenis: Judas. Verrader, geldwolf, zelfmoordenaar. De enige mens voor wie eeuwenlang geen verlossing denkbaar was, hoewel er heel wat kanttekeningen bij zijn misdaad te maken zijn. Blijkt in antisemitische tijden schokkend vaak als zondebok van stal te zijn gehaald.

 

Lees verder

2016: wild en jachtig

De volgens mij beste drie Letter & Geest-boeken van 2016


Amy Liptrot, ‘De uitweer’. Vertaald door Robbert-Jan Henkes (Ambo/Anthos)

Leeshoogtepunt van 2016 was voor mij Amy Liptrots ‘De uitweer’, het bezielde verhaal van hoe een wilde jonge Schotse meid in Londen op jacht gaat naar artistiek succes, maar daar al rap aan de drank raakt. Na drie maanden in de rehab vindt ze langzaam maar zeker het noorden weer terug in de fabelachtig ruige natuur van de Orkney-eilanden.

De Bok, kaft BuitPauline de Bok, ‘Buit. Een jachtjaar’ (Ambo/Anthos)

Jaagster Pauline de Bok bracht heel wat natuurliefhebbers in het geweer met haar boek ‘Buit’, over waarom de jacht op everzwijnen en reeën volgens haar niet alleen nodig en nuttig, maar ook leuk en lekker is. Geen gemakkelijke mening, wel een boek dat je flink aan het denken zet over mens en dier.

Kaft OerboekCarel van Schaik en Kai Michel, ‘Het oerboek van de mens. De evolutie en de Bijbel’ (Balans)

Derde verrassing: Carel van Schaik en Kai Michel met hun antropologische interpretatie van de Bijbel, in ‘Het oerboek van de mens’. Zo zouden zondeval en verdrijving uit het paradijs duiden op de rampzalige overgang van de jagers-verzamelaarssamenleving naar landbouw en veeteelt. Hun conclusie: ondanks alle monotheïsme getuigt de Bijbel onderhuids vooral van een mensheid die van d’r nooit niet afscheid zal nemen van aangeboren, bijgelovige intuïties. Wilde speculaties? Vast. Maar wat een heerlijke aanleiding om het Boek der Boeken zelf er weer eens bij te pakken.


EEN GEREDIGEERDE VERSIE VAN DEZE TOP DRIE VERSCHEEN OP 17 DECEMBER 2016 IN

logo Trouw

Literaire dominees en aanverwante personages

Recensie van Henk Veltkamp, Vreemde vogels. Dominees en priesters in de wereldliteratuur. Kok, 224 blz.

vier sterren


De schrijver

Hoewel hij indertijd zeker wist dat hij geen dominee wilde worden, ging Henk Veltkamp (1947) op zijn zeventiende theologie in Kampen studeren; daarnaast werd hij socioloog. Hij was bijna twee decennia lang geestelijk verzorger in het ziekenhuis van Eindhoven en promoveerde ondertussen op een proefschrift over de gelijkenis als model voor pastoraal handelen. Ook schreef hij ‘Beterschap. Zorg voor de ziel in dagen van ziekte’ (2006) en ‘Onzichtbaar gedragen. Pastoraat bij sterven en rouw’ (2004). Op zijn zestigste werd hij toch nog ‘gewoon’ predikant bij de PKN in Veghel en Uden en vervolgens in Zaltbommel. Lees verder

Christelijk mediteren doet u met uw handen

Recensie van Karin Seethaler, De kracht van de contemplatie. In de stilte genezing vinden. Berne Media, 206 blz.

twee sterren


De schrijfster

Karin Seethaler is een Duitse sociaalpedagoge, gespecialiseerd in burnout-preventie en stressmanagement. Daarnaast is ze als caritaswetenschapster theologe. Ze geeft in heel Europa contemplatieve cursussen en lezingen over thema’s als aandacht, christelijke meditatie en verzoening. Een belangrijk deel van haar opleiding kreeg ze van de Hongaarse jezuïet Ferenc (Franz) Jalics, die in Beieren een meditatiecentrum leidt en een welwillend voorwoordje schreef bij het boek. Lees verder