Weg uit de christelijke patrix

Recensie van Carel van Schaik en Kai Michel, De waarheid over Eva. Hoe de ongelijkheid tussen vrouwen en mannen ontstond. Uit het Duits vertaald door Marten de Vries. Balans, 608 blz.

Vier sterren


Kaft EvaDe schrijvers

Carel van Schaik (1953) is evolutiebioloog en Kai Michel (1967) historicus. In 2016 hadden ze een lijvige bestseller met ‘Het oerboek van de mens’, waarin ze Bijbel een antropologische interpretatie gaven. Hun spannendste conclusie toen: de verdrijving uit het paradijs gaat over de rampzalige overgang van de jagers-verzamelaarssamenleving naar landbouw en veeteelt. En: ondanks alle monotheïsme getuigt de Bijbel onderhuids vooral van een mensheid die nooit afscheid zal nemen van aangeboren, bijgelovige intuïties. Lees verder

De Bijbel een imperialistisch boek?

Recensie van KRIJN VAN DER JAGT, VOORBIJ GEWELD EN DISCRIMINATIE. EEN POSTKOLONIALE LEZING VAN DE BIJBEL. Athenaeum, 136 blz.

Twee sterren


Kaft JagtDe schrijver

Zeeuw Krijn van der Jagt (1945) is theoloog en promoveerde indertijd op een antropologische studie naar de traditionele religie van de Turkana, een stam in Kenia. Hij adviseerde als vertaalconsulent bij de Wereldbond van Bijbelgenootschappen Bijbelvertalers in Afrika en Azië. Twee jaar geleden verscheen van hem ‘De weg omhoog. Een antropologische lezing van de Bijbel’. Lees verder

Wat hebben wij tegen traditie?

Recensie van Peter Abspoel, Zingeving in het westen. Traditie, strijdersethos en christendom. Uitgeverij Vantilt, 528 blz.


Kaft Abpsoel, Zingeving in het westenDertig jaar geleden begon er al wat te schuren bij antropologiestudent Peter Abspoel, toen hij onderzoek deed naar de muziek van de Dogon, een bevolkingsgroep in Mali. Vanwaar toch die enorme kloof tussen die traditionele samenleving in Afrika en onze westerse levenshouding? Waarom kreeg hij in Afrika zelden een interessant (lees: ‘rationeel’) antwoord als hij mensen vroeg naar het waarom van hun ingewikkelde rituelen en hij zich tevreden moest stellen met een antwoord als: ‘Zo doen we het gewoon’? Is dat vage eigen aan religie? Maar waarom reageren Europese christenen dan zo anders? Deze vragen leidden drie decennia later in Nijmegen tot een lijvig filosofisch proefschrift over het merkwaardig vijandige gevoel dat het woord ‘traditie’ bij de veel westerlingen oproept. Lees verder

Laat Jezus toch gewoon Jezus zijn

Interview met Johan Leman over Edward van der Kaaijs De ongemakkelijke waarheid van het christendom

copyright foto Johan Leman: Bart Van der Moeren


Foto Leman Bart Van der MoerenTweeduizend jaar na dato zijn we nog niet over de historische Jezus uitgepraat. Kwam hij nu wel of niet uit Nazareth? Is hij werkelijk gekruisigd? Opgestaan? Kan dat eigenlijk wel? Hoe betrouwbaar zijn de historische bronnen? Wat is mythe en wat is waar gebeurd? Lees verder

De Vlaamse Van der Kaaij?

Recensie van Johan Leman, Van totem tot verrezen Heer. Een historisch-antropologisch verhaaL (2014). Pelckmans, 270 blz.

Vijf sterren


Kaft Leman, Van totem tot verrezen HeerDe schrijver

Johan Leman (1946) is dominicaan en emeritus hoogleraar sociale en culturele antropologie aan de Katholieke Universiteit Leuven. Als theoloog studeerde hij destijds af op de deuteronomische redactie van de eerste vier bijbelboeken. Een centraal thema uit zijn armlange publicatielijst is het verband tussen etniciteit en religie, bijvoorbeeld over de Iraanse pinkstergemeente in Istanbul en familieverwantschappen bij de Italiaanse Jehovagetuigen in Brussel. In België is Leman vooral gekend om zijn inzet voor minder bedeelden en migranten: hij was jarenlang het gezicht van het Centrum voor Gelijkheid van Kansen en voor Racismebestrijding. Lees verder