Tag archieven: biografie

Top drie 2023 reliboeken

Geplaatst op door

  1. Awraham Soetendorp en Annemiek Leclaire, ‘Levenslessen van een rabbijn’. Balans, 155 blz.

Tachtig jaar werd rabbijn Awraham Soetendorp afgelopen voorjaar en dat was een mooi moment om samen met journaliste Annemiek Leclaire terug te blikken op zijn leven en wat hij daarvan geleerd heeft. Een babytijd in de onderduik, al jong te maken krijgen met schuld en verantwoordelijkheid: het leidde tot indrukwekkende en nog steeds niet gedoofde persoonlijke inzet voor het liberale jodendom en wereldwijde interreligieuze verdraagzaamheid. Lees verder →

De Mozes uit Georgia

Geplaatst op door

Recensie van Jonathan Eig, ‘King. Een leven’. Uit het Engels vertaald door Frans Reusink. Hollands Diep, 767 blz.

Ik kan niet beweren dat ik Martin Luther King bewust heb meegemaakt. Ik was net zes toen hij in Washington zo’n 250.000 mensen toesprak over zijn droom en nog geen tien toen hij vermoord werd. Televisie hadden we nog niet, maar toch staat Kings redevoering in m’n ziel gekerfd. Dat besefte ik onlangs op een tentoonstelling over gospel in het Catharijneconvent, waar Kings legendarische woorden weerklonken en ik het opeens niet droog hield – wat me toch hoogst zelden overkomt. De leeftijd, zegt u? Of toch de kracht en echo van dat visioen dat een kleine zwarte baptistendominee in die vroege, optimistische jaren ’60 met de hele mensheid wist te delen? En waar uiteindelijk maar zo weinig van terecht is gekomen? Lees verder →

Nuchter feminisme

Geplaatst op door

Recensie van Jolande Withuis, ‘Vrouw en vrijheid’. De Bezige Bij, 184 blz.

U kent Withuis wellicht van haar biografieën van koningin Juliana en beeldend kunstenares Jeanne Bieruma Oosting, die zich niet in een hokje liet stoppen. In 2022 vertelde Withuis in haar Huizinga-lezing over het hoe en waarom daarvan en dat kunt u in de bundel ‘Vrouw en vrijheid’ nog eens op uw gemak nalezen. Opgenomen daarin ook enkele open brieven aan vrouwen als Simone de Beauvoir en Ayaan Hirsi Ali, met wie Withuis zich zeer verwant voelt.

Ja, Withuis is feminist en wel van het liberaal-nuchtere soort. Dus niks geen gedweep dat vrouwen van nature betere mensen zouden zijn, want vredelievender, zorgzamer, intuïtiever enz. Daarnaast kan ze zich boos maken over hoe de medische stand er klakkeloos vanuit gaat dat een borstamputatie een aanslag is op je ‘vrouwelijkheid’ en ook aan identiteits- en zwart-witdenken heeft zij haar broertje dood. Lees verder →

De onaardse stem van Kinga Bán

Geplaatst op door

Recensie van Johan Bakker, Kinga Bán. Een leven. Ark Media, 240 blz.

Vier sterren

De schrijver

Johan Bakker was ooit kelner en conciërge, maar is nu bovenal schrijver en muziekliefhebber. In 2012 won hij een Britse publieksprijs met een biografie van Eva Cassidy, de Amerikaanse zangeres die pas na haar vroege dood – ze overleed in 1996 op haar drieëndertigste aan huidkanker – doorbrak met haar eigenzinnige en loepzuivere versies van ‘Over the Rainbow’ en ‘Fields of Gold’.

De thematiek

En nu dus een biografie van de Nederlandse zangeres Kinga Bán (1981-2019). Ik beken: ik kende haar niet, maar in orthodox-christelijke kring droegen velen haar op handen. Terwijl men daar toch wars is van persoonsverheerlijking; zelfs haar moeder vond het maar zozo dat Bán zich in 2016 liet nomineren voor de Zilveren Duif, een jaarlijkse prijs voor christelijke muziek (en ja, tromgeroffel, ze won hem). Lees verder →

Waar zijn de tanden van Mohammed gebleven?

Geplaatst op door

Recensie van Robbert van Lanschot, De tand van de Profeet. Verhalen uit het islamitische labyrint. Balans, 372 blz.

Drie sterren

De schrijver

Robbert van Lanschot (1949) was diplomaat in onder meer Eritrea, Bosnië en Irak; tegenwoordig is hij schrijver en journalist, gespecialiseerd in het Midden-Oosten. In 2010 verkende hij in ‘Café Mogadishu’ het islamitische leven in Nederland, inclusief de verontrustende kanten daaraan. Ook was hij medeproducent van de documentaire ‘Afrikaanse bruid’ (2019), over een gepensioneerde Belgische sekstoerist in Kenia. Lees verder →

Dostojevski verliefd

Geplaatst op door

Recensie van Alex Christofi, Dostojevski en de liefde. Een intiem portret van de beroemde Russische schrijver. Uit het Engels vertaald door Catalien van Paasse. Meulenhoff, 300 blz.

Ach ja! Dostojevski! De idioot! We waren zeventien en lazen hem stuk, al lag dat ook aan de lijm in het rugwerk van de voor scholieren betaalbare Amstelpaperbacks. En het was bepaald geen ontspanningslectuur: het duurde even voor je begreep dat met Ganja Adraliónovitsj, Gavríla en Ivólgin één en dezelfde persoon bedoeld werd – dus maakten we lijstjes van de voor-, vaders-, achter- en eventuele koosnaam van alle personages.

Inmiddels durf ik wel te bekennen dat ik indertijd ‘de psychologie’ van het wijdlopige verhaal niet altijd kon volgens, met al die wispelturige, meedogenloze dan wel gekwelde dames en heren, die zo onverstandig waren om op de verkeerde (want niet wederzijds) verliefd te worden en dan maar met een ander besloten te trouwen of toch maar weer niet. En dan al die felle emoties en uitroeptekens! Lees verder →

Dorothy Day: nog net niet heilig

Geplaatst op door

Recensie van Jim Forest, Alles is genade. Een biografie van Dorothy Day. Damon, 395 blz.

Kaft DayGrote kans dat u niet weet wie Dorothy Day was. Of, zoals het mij verging, eerst denkt aan de actrice Doris Day, die van het liedje ‘Que sera, sera’. Helemaal mis natuurlijk. Toch gaat de Amerikaanse Dorothy Day (1897-1980) door voor een van de invloedrijkste katholieken van haar tijd en hoort ze volgens paus Franciscus thuis in het rijtje Abraham Lincoln, Martin Luther King en Thomas Merton. Er loopt zelfs een procedure om haar officieel heilig te verklaren – iets wat ze zelf, zoals een ware heilige betaamt, ongetwijfeld onzin had gevonden. Onzin of niet: de Nederlandse vertaling van Forests dikke Daybiografie uit 2011 heeft ze zeker verdiend, al was het maar omdat ze veertig jaar na haar dood tot in Amsterdam Zuid-Oost en Amstelveen nog altijd mensen inspireert tot daadwerkelijke barmhartigheid. Lees verder →

De keizer van heel Elba

Geplaatst op door

Recensie van Mark Braude, De onzichtbare keizer. Napoleon op Elba. Uit het Engels vertaald door Fred Hendriks. Balans, 410 blz.

Kaft BraudeAan biografieën geen gebrek als het om Napoleon gaat. U kunt vermoedelijk een riante, dubbel geïsoleerde vakantiewoning bouwen van de dik driehonderdduizend bakstenen die over de man geschreven zijn, plus een schuurtje van alle levensverhalen van de mensen uit zijn entourage, zoals zijn eerste gemalin Joséphine of zijn stiefdochter en schoonzus Hortense, Neerlands allereerste koningin.

En het gaat nog altijd door, ook in het Nederlands. Een paar jaar geleden was de slag bij Waterloo (1815) voor de Vlaamse Johan Op de Beeck al aanleiding voor een positief besproken trilogie (15 centimeter), die onlangs opnieuw in stemmig blauw, wit en rood is uitgebracht, opdat u komende 15 augustus goed voorbereid de 250ste verjaardag van dit genie dan wel monster kunt herdenken – de meningen zijn al eeuwen verdeeld. En de liefhebber heeft zich afgelopen winter via Adam Zamoyski’s biografie (ruim 5 centimeter) vast al verdiept in de man achter de mythe. Lees verder →

De mens achter Luther

Geplaatst op door

Interview met Craig Harline, schrijver van ‘WERELD IN WANORDE. MAARTEN LUTHER EN DE GEBOORTE VAN DE REFORMATIE’ (2017).

De Amerikaanse historicus Craig Harline wil met zijn biografie geen standbeeld voor Maarten Luther maken, maar hem in zijn menselijkheid laten zien.

Voor wie er nog geen genoeg van heeft: op de valreep van het Lutherjaar verscheen bij uitgeverij Vantilt een nieuwe Lutherbiografie, ‘Wereld in wanorde’, van de Amerikaanse historicus Craig Harline. De zoveelste in een reeks van honderden, over de laatste vijf eeuwen misschien zelfs wel duizenden, geeft de auteur grif toe: men beweert dat er alleen over Jezus zelf meer geschreven is. Maar Harline is toevallig wel de schrijver van ‘Jacobs vlucht’, een bijzonder familieverhaal over honderd jaar religieuze koppigheid ten tijde van de Reformatie, dat heel hoog op de lijst stond voor de Libris Geschiedenis Prijs 2017. Is zijn nieuwste boek ook zo bijzonder? Lees verder →

Portret van een goed vaderlands huwelijk

Geplaatst op door

Recensie van Elly Kamp, Ferdinand en Johanna. Dubbelbiografie van schrijver F. Bordewijk en componiste J. Bordewijk-Roepman. Uitgeverij Bas Lubberhuizen, 480 blz.

kamp-elly-ferdinand-en-johannaDubbelbiografie

De vrouw (of man) van een beroemde partner moest tot voor kort bijna altijd genoegen nemen met een bijrol in diens biografie. Maar de laatste tijd verschijnen er opeens opmerkelijk veel dubbelbiografieën, zoals van Thera Coppens over de Nederlandse pianiste Suzanne Leenhoff die in 1863 met Manet trouwde, van Hanspeter Nuesch over het evangelistenpaar Ruth en Billy Graham, of van Twan Huys over de Clintons.

‘De vrouw achter de man’, die dienstbare echtgenote die immer paraat staat met thee en koekjes, begint plaats te maken voor ‘de vrouw naast de man’, in een team van gelijkwaardige en verwante geesten die elk vanuit hun eigen ambities veel invloed hebben op ook elkaars werk. Wie dus, zoals Elly Kamp, graag het literaire werk en leven van advocaat-schrijver Ferdinand Bordewijk (1884-1965) wil doorgronden, zou zich daarom ook serieus moeten verdiepen in Johanna Roepman (1892-1971), componiste en de vrouw met wie hij op 1 augustus 1914 een intens en hecht huwelijk aanging. Lees verder →