De mensenrechten komen van Mozes

Interview met Herman van Praag, schrijver van ‘Mozes’ nalatenschap. Mensenrechten in historisch perspectief’. Damon, 304 blz.


Vandaag is het 73 jaar geleden dat de Verenigde Naties de Universele Verklaring van de Rechten van de Mens vaststelden, in de hoop dat daarmee de gruwelen van de Tweede Wereldoorlog zich nooit meer zouden herhalen. Ze grepen daarin terug op de Amerikaanse onafhankelijkheidsverklaring uit 1776 en de Franse Verklaring van de Rechten van de Mens en de Burger uit het revolutiejaar 1789. Maar zijn deze documenten inderdaad de eigenlijke bron? Nee, stelt Herman van Praag. De beginselen van vrijheid, gelijkheid en broederschap zijn vele eeuwen eerder al verwoord in de Thora, in de vijf Bijbelboeken die de traditie aan Mozes toeschrijft. En het wordt hoog tijd om hem daarvoor de credits te geven. Lees verder

De helaas nog altijd onvoltooide geschiedenis van het antisemitisme

Recensie van Ludo Abicht, De eeuwige kop van Jood. Een geschiedenis van het antisemitisme. Uitgeverij Vrijdag, 264 blz.

Vier sterren


De schrijvers

Ludo Abicht (1936) is een Vlaams filosoof en germanist en schreef al verschillende keren over de Joodse diaspora in Europa, met ‘De Joden in België’ (1994) en ‘Geschiedenis van de Joden van de Lage Landen’ (2006). ‘De Joden van Antwerpen’ (2017) kreeg vorig jaar vier volle sterren van me mee. Zijn visie op het Israëlisch-Palestijnse vredesproces (‘De tocht door de woestijn’, 1996) kon de Trouw-recensent indertijd overigens minder bekoren. Het uitgebreide nawoord bij Abichts nieuwe boek, ‘De eeuwige kop van Jood’, komt van Brigitte Herremans, met wie hij in 2016 ‘Israël & Palestina. De kaarten op tafel’ schreef; Herremans was jarenlang medewerker Midden-Oosten bij Broederlijk Delen en het gezicht van Pax Christi Vlaanderen. Lees verder

Verscheurde Joodse familie

Interview met theatermaker Ilay den Boer (1986) over het boek ‘HET BELOOFDE FEEST. OVER DE SCHEUREN IN EEN JOODSE FAMILIE’. Meulenhoff, 192 blz.


Kaft Den Boer“Tussen 2008 en 2013 heb ik, ook onder de titel ‘Het beloofde feest’, zes theatervoorstellingen gemaakt: over mijn moeder, mijn oma, mijn vader, mijn opa, mijn broertje en mijzelf, vanuit ieders perspectief op Israël. De problematiek rond Israël is zo complex dat je er alleen maar iets zinnigs over kunt zeggen als je het vanuit zoveel mogelijk invalshoeken belicht.

Het verhaal van mijn familie laat zien dat het heel ingewikkeld is om over zo’n onvoorstelbaar complex probleem een oordeel te hebben, als je het al binnen één familie niet met elkaar eens kunt worden en er zelfs door uit elkaar kunt vallen. Lees verder

Meervoudig verbonden met het Heilige Land

Recensie van Gied ten Berge, ‘Kom en zie!’ Nieuwe pelgrims in het Heilige Land. Valkhofpers, Nijmegen (2016), 227 blz.

drie sterren


kaft Ten Berge Kom en zie!De schrijver

Gied ten Berge (1948) is socioloog en theoloog en was indertijd een bekende naam in het Interkerkelijk Vredeberaad (IKV) en Pax Christi. Tegenwoordig is hij voorzitter van het Steuncomité Israëlische Vredes- en Mensenrechtenorganisaties en lid van de werkgroep Kairos Palestina Nederland, die steun zoekt voor vredesinitiatieven van Palestijnse christenen. In 2006 schreef hij samen met historica en echtgenote Wantje Fritschy een boek over de pelgrimstocht naar Santiago de Compostela. Vijf jaar geleden verscheen zijn ‘Land van mensen’, over de confrontaties en dialoog tussen christenen, joden en moslims in Israël en Palestina. Lees verder

Trialoog en wie weet, ooit, zelfs vrede

Recensie van Gied ten Berge, Land van mensen. Christenen, joden en moslims tussen confrontaties en dialoog (2011). Valkhofpers, 226 blz.


Kaft Ten Berge, Land van mensenDe schrijver

Gied ten Berge (1948) is socioloog en was lange tijd een stuwende kracht achter het Interkerkelijk Vredeberaad (IKV) en Pax Christi. Op dit moment is hij voorzitter van het Steuncomité Israëlische Vredes- en Mensenrechtenorganisaties; ook is hij lid van de werkgroep Kairos Palestina Nederland, die steun zoekt voor de vredesinitiatieven van Palestijnse christenen. Vorige zomer rondde hij in Tilburg de studie vergelijkende godsdienstwetenschappen af. Lees verder