Recensie van Ewoud Sanders, ‘Lachen om Levie. Komisch bedoeld antisemitisme (1830-1930)’. Walburgpers, 120 blz.

Op Eerste Kerstdag 1854 kon u in Amsterdam voor tien cent een geinig drukwerkje kopen: ‘Belangrijke brief van een Amsterdamschen jood, vrijwilliger in het Fransche leger, voor Sebastopol, aan zijne moeder in de Batavierstraat te Amsterdam’. Een voormalig schoolmeester uit de Jordaan, Jan Schenkman (1806-1863), voerde daarin ene Levie Mozes Zadok op, een sjofele Joodse schoenpoetser en kermisartiest die zich met een dronken kop had laten ronselen voor het Franse leger en nu zeer tegen zijn zin de Russische havenstad Sebastopol lag te belegeren. In acht kantjes beschrijft hij aan zijn ‘memmele’ (Jiddisch voor moeder) hoe hij daar probeert te overleven terwijl de kogels hem om de oren vliegen. Lees verder →