Categorie archieven: Journalistiek

Tine Halkes: vrouwelijk boegbeeld van kerkvernieuwing eiste leven lang erkenning

Geplaatst op door

Recensie van Annelies van Heijst en Marja Derks, Catharina Halkes; ‘Ik verwacht iets groots’. Levenswerk van een feministische theologe, 1920-2011. Vantilt, Nijmegen, 608 blz.

vier sterren

Kaft HalkesDe schrijfsters

Theologe Annelies van Heijst is emeritus hoogleraar Zorg, Cultuur en Caritas aan de Universiteit van Tilburg. Ze was indertijd student-assistente bij Halkes’ project ‘Feminisme & Christendom’ en werkte mee aan diverse bundels van, over en voor deze eerste (en laatste) hoogleraar feministische theologie. Marjet Derks is universitair docente Cultuurgeschiedenis in Nijmegen; ook zij volgde ooit college bij Halkes. Derks en Van Heijst werkten eerder samen aan ‘Roomse dochters’ (1992), een bundel interviews waarvan Halkes overigens het eerste auteurschap opeiste. De auteurs kenden Halkes dus al goed voor ze aan deze biografie begonnen. Dachten ze. Lees verder →

De dood mag je niet verprutsen

Geplaatst op door

Recensie van Costica Bradatan, Sterven voor een idee. Filosoferen met gevaar voor eigen leven. Utrecht: Ten Have, 319 blz.

Kaft BradatanStel. Socrates was indertijd beleefd gebleven tegen zijn jury, in plaats van die te bespotten. Stel dat hij zijn rechters had overtuigd van zijn nog te verwachten verdiensten voor Athene en de gehele toekomstige beschaving. Stel dat hij zich had laten verbannen of met de hulp van zijn rijke vrienden was ontsnapt. Dat hij een respectabel aantal decennia later nog wijzer gewoon van ouderdom was overleden. Elk ruimdenkend mens zou het hem gegund hebben. Toch? Lees verder →

Leestip voor politici op religiejacht

Geplaatst op door

Recensie van Tomáš Halík, De nacht van de biechtvader. Christelijk geloof in een tijd van onzekerheid. Boekencentrum, Zoetermeer, 188 blz.

vijf sterren

kaft HalikDe schrijver

Tomáš Halík (1948) is een Tsjechische socioloog, filosoof en psychotherapeut. Hij werd in het geheim tot rooms-katholiek priester gewijd in 1978, het jaar dat collega-Oost-Europeaan Wojtyła paus werd. Na het einde van het communisme kon hij niet aarden in de hiërarchie van de ultraconservatieve Tsjechische rooms-katholieke kerk: een bezoek aan een Tsjechische priesterconferentie ziet hij nog altijd als een ‘boetedoening’. De Nederlandse vertaling van zijn boek ‘Geduld met God’ maakte in 2014 veel indruk en is inmiddels al vijf keer herdrukt. Lees verder →

Nieuwe bisschop van Den Bosch wil dat we leren van Franciscus

Geplaatst op door

Recensie van Gerard de Korte, Geroepen tot hoop. Bouwen aan een barmhartige kerk. Kok, Utrecht, 159 blz.

vier sterren

Kaft De KorteDe schrijver

Het zal u als Trouw-lezer niet zijn ontgaan: Gerard de Korte (1955), bisschop van Groningen-Leeuwarden, is vorige week benoemd tot bisschop van Den Bosch. Daarnaast kunt u hem kennen van het theologisch elftal en als ‘theoloog des vaderlands’. Hij kwam eerder in het nieuws om zijn aanvaringen met aartsbisschop Eijk, bijvoorbeeld over de liederen van Huub Oosterhuis en de sluiting van het Ariënskonvikt, de Utrechtse priesteropleiding. Lees verder →

Glanzende inleiding in oosters-orthodoxe paasiconen

Geplaatst op door

Recensie van Joost Heutink en Marc Loerke (red.), Et resurrexit. Passie en opstanding op ikonen. Kok, Utrecht, 192 blz.

Vier sterren

Kaft Heutink, Et resurrexitDe vier schrijvers

Het iconenmuseum in Kampen werd indertijd opgericht door de ouders van Joost Heutink (1973), die naast vaste conservator aldaar ook neuropsycholoog aan de Rijksuniversiteit Groningen is. Echtgenote Liesbeth van Es (ooit harpiste, nu theologiestudente) drijft in Zwolle een naar eigen zeggen ‘toonaangevende kunsthandel met een hoogwaardige en interessante collectie.’ Co-auteur Stefan Jeckel is gepensioneerd docent economie en verzamelaar van Russische metalen iconen en paaseieren. De enige officiële kunsthistoricus in het gezelschap is Marc-Oliver Loerke. Hij promoveerde in 2003 op de hellevaart en de wederopstanding in de (Oost-)Europese beeldcultuur. Op dit moment is hij bedrijfsleider van galerie Mönius in Regensburg, waar u voor een paar duizend euro antieke iconen kunt aanschaffen. Lees verder →

Goed katholieke visies op een seculiere wereld

Geplaatst op door

Rudi te Velde (red.), Tussen geloof en ongeloof. Religie en geloof in een seculiere wereld. Valkhof, Nijmegen, 175 blz.

Twee sterren

Kaft Te VeldeDe schrijvers

‘Tussen geloof en ongeloof’ is de nieuwste bundel uit de Annalenreeks van het Thijmgenootschap, een vereniging die vanuit een christelijk perspectief reflecteert op wetenschap, samenleving en cultuur. Het genootschap laat zich daarbij inspireren door de katholieke literator en kunstkenner J.A. Alberdingk Thijm (1820-1889). De acht schrijvers uit de bundel hebben inderdaad allemaal een stevige wetenschappelijke en/of katholieke achtergrond: Désanne van Brederode is filosofe, Thomas Quartier is benedictijn en Stephan van Erp, Rudi te Velde en Damiaan Meuwissen zijn (emeritus) hoogleraar. Lees verder →

Geloof ‘éminence noire’ Tutu van indrukwekkende eenvoud

Geplaatst op door

recensie van Desmond Tutu, In Gods hand. Mens zijn in het licht van God. Kok, Utrecht, 129 blz.

vijf sterren

Kaft Tutu In Gods handDe schrijver

Desmond Tutu, wie kent hem niet? De eerste zwarte Anglicaanse aartsbisschop van Kaapstad? Die met Nelson Mandela de apartheid bevocht, maar evenmin zweeg over de corruptie binnen het ANC? De drijvende kracht achter de Waarheids- en Verzoeningscommissie? Die man vol levenslust en humor, die onlangs de Dalai Lama nog leerde dansen? Alleen al met een opsomming van alle prijzen die aan deze ‘éminence noire’ zijn toegekend, vallen kolommen te vullen. De Nobelprijs voor de Vrede. De Albert Schweitzerprijs. De Four Freedom Award voor godsdienstvrijheid. En op 85-jarige leeftijd nog altijd voorzitter van The Elders, een raad van internationale ‘dorpswijzen’ als Mary Robinson, Jimmy Carter en Kofi Annan. Je zou bijna vergeten dat hij ook nog preekt en een kinderbijbel heeft geschreven. Maar wist u bijvoorbeeld dat hij priester werd bij gebrek aan andere opties? Tutu kan er nog om gniffelen: ‘Vast een geintje van God’. Lees verder →

Geschiedenis op tv: docudrama of soap?

Geplaatst op door

Interview met cultuurhistoricus Peter Rietbergen, schrijver van Clio’s stiefzusters. Verledenverbeeldingen voorbij de geschiedwetenschap (Vantilt, 2015)

kaft Rietbergen, Clio's stiefzustersVertellen over het verleden is een belangrijk onderdeel van de menselijke cultuur; we hebben er zelfs een aparte wetenschap aan gewijd. Maar wat als ons beeld van Oudheid of Middeleeuwen vooral blijkt te stoelen op heldhaftige verzinsels uit Rome of Hollywood? Hoe erg is dat? Valt er wat aan te doen? Of moeten bijdetijdse historici daar juist slim gebruik van maken? Scheidend hoogleraar Peter Rietbergen schreef er een boek over: Clio’s stiefzusters. Verledenverbeelding voorbij de geschiedwetenschap. Als specialist in de geschiedenis van de visuele cultuur heeft hij wel een paar ideeën waarvoor de BBC of het Franse TV2 hem mag bellen. Lees verder →

Top 3 religieboeken 2015

Geplaatst op door

De beste religieboeken die ik in 2015 voor Trouw las:

Kaft Leman, Van totem tot verrezen Heer1. Johan Leman, Van totem tot verrezen heer. Een historisch-antropologisch verhaal. Uitgeverij Pelckmans

Het boeiendste boek kwam van de Vlaamse dominicaan Johan Leman: Van totem tot verrezen Heer. Als theoloog en cultureel antropoloog heeft hij een open oog voor de mythische lagen van bijbel. Vooral rond de historische Jezus, wiens wederopstanding in feite een intens religieuze ervaring van zijn volgelingen moet zijn geweest.

Lees verder →

Anselm Grün weet waar het wringt bij hebzucht

Geplaatst op door

Recensie van Anselm Grün, Over hebzucht en begeerte. Ontsnappen aan het streven naar meer. Ten Have, Utrecht, 159 blz.

vijf sterren

Kaft Grün, Over hebzucht en begeerteDe schrijver

Anselm Grün (1945) werd op zijn negentiende benedictijns monnik en studeerde vervolgens theologie en bedrijfskunde. Hij heeft de afgelopen veertig jaar een flinke stapel bestsellers geschreven; Der Spiegel riep hem al uit tot Duitslands spirituele superstar. Jaarlijks verschijnen er zo’n acht boeken van hem in het Nederlands, zoals recentelijk Voluit leven, Leven in balans en Schoonheid ervaren. Daarnaast begeleidt hij in de abdij van Münsterschwarzbach bijna wekelijks retraites en cursussen levensoriëntatie en geloofsverdieping; zijn leergang ‘Spiritualiteit en leiderschap’ wordt ook in Nederland aangeboden. Lees verder →