Categorie archieven: Journalistiek

Een googelaar vindt altijd wat

Geplaatst op door

Recensie van Florette Dijkstra, Verdwenen levens. Op zoek naar een alpinist, een geniaal gen, een partizane en een stel voortvluchtigen. Querido, 261 blz.

En toen moesten we in maart 2020 opeens binnen blijven, met de verhalenbundel ‘Verdwenen levens’ als gevolg. Want daardoor had beeldend kunstenaar en schrijver Florette Dijkstra (1963) eindelijk de tijd om op internet onderzoek te doen naar het verschijnsel colofon, die pagina in elk boek met dat saaie rijtje technische gegevens. Blijkt dat woord te komen van een stad in Griekenland (nu Turkije), waar de dichter Antimachus als eerste ter wereld de liefde voor een vrouw bezong. Althans volgens een postuum verschenen boek uit 1896 van ene Edward Benecke, kleinzoon van de componist Felix Mendelssohn. Edward verdween met zijn vaste klimmaat op 16 juli 1895 spoorloos in de Zwitserse Alpen, met een aanzienlijke geldsom op zak. Lees verder →

Elk leesteken z’n vermakelijke geschiedenis

Geplaatst op door

Recensie van Miet Ooms, Tot in de puntjes … Praktische leestekengids. Stercke & De Vreese, 215 blz.

Leestekens! Brr… De d’s en t’s zijn voor veel mensen al lastig, maar leestekens?! Want moet er nu wel of geen komma voor bijzinnen, die met die of dat beginnen? Zo’n hoog, ‘vliegend’ kommaatje (of is het ‘komma’tje?) in bureau’s? In Annes dagboek? En waarom heet zo’n apostrof soms ook weglatings-, koppel- of half aanhalingsteken? Zoals in ’s morgens, 65+’er en ze zei: ‘Ik snap er niets meer van.’? Mag die laatste punt daar trouwens wel staan? En moet die dan voor of na dat aanhalingsteken? En hoe zat het maar weer met een hoofdletter voor de dubbele punt? En mag daar inderdaad nooit een spatie voor? Terwijl dat in het Frans verplicht is? Je zou bijna gaan denken dat leestekens vooral geschikt zijn voor het kuisere vloekwerk: %#?@!&*! f*ck! Lees verder →

En toch wist die familie te overleven

Geplaatst op door

Recensie van Anita Terpstra, Al mijn moeders. Een familiegeschiedenis van analfabeten, armen en arbeiders. Thomas Rap, 224 blz.

Stamboomonderzoek, je wortels vinden, jezelf kunnen herkennen in je voorgeslacht – de mensheid is er voorlopig nog niet over uitgeschreven. Journaliste en thrillerauteur Anita Terpstra (1974) schreef een paar jaar terug al ‘Het huis vol’, over de onvoorstelbaar grote gezinnen waarin haar ouders in de Friese Wouden waren opgegroeid (van zeven tot zelfs veertien kinderen) en de armoede die daarmee gepaard ging, ook in emotioneel opzicht. Voor haar nieuwe boek, ‘Al mijn moeders’, duikt ze nog dieper het verleden in en volgt ze het spoor zeven generaties terug, tot halverwege de achttiende eeuw. Hoe zag het leven van dan met name al haar (bet/over/groot)moeders eruit, die kinderen kregen met een Evert, Johannes of Hendrik Borger? Lees verder →

Het hiernamaals in kaart gebracht

Geplaatst op door

Recensie van Guido Derksen en Martin van Mousch, Hemel en hel in kaart. Een cultuurhistorische verkenning. Davidsfonds, 216 blz.

Vier sterren

De schrijvers

Guido Derksen is sociaal geograaf, tv-iemand en auteur van een hele rij landengidsen. In 2004 schreef hij samen met geschiedenisleraar Martin van Mousch het ‘Handboek voor het hiernamaals’, dat in 2010 met cartograaf Jop Mijwaard werd uitgebouwd tot een fantastisch ‘Geïllustreerde atlas van het hiernamaals.’ Het huidige ‘Hemel en in kaart’ is daar dan weer een licht herziene versie van. Lees verder →

Martelaren: sterven voor je geloof

Geplaatst op door

Recensie van Henk Bakker en Bert Jan Lietaert Peerbolte (red.), Dan liever dood! Over martelaren en hun religieuze drijfveren. AUP, 286 blz.

Drie sterren

De schrijvers

Henk Bakker en Bert Jan Lietaert Peerbolte zijn beide hoogleraar aan de faculteit Religie & Theologie van de Vrije Universiteit, waar in 2017 de onderzoeksgroep ‘Religious Martyrdom in Dialogue’ van start ging; ook vier andere auteurs van deze bundel zijn daar aangesteld. De overige bijdragen komen van vakbroeders van de universiteiten van Leiden, Utrecht, Amsterdam en Stellenbosch. Lees verder →

Corona in Hemelrijck

Geplaatst op door

Recensie van Chris de Stoop, Hemelrijk. Bezige Bij, 191 blz.

Je moeder naar een zorgcentrum moeten brengen en dan als mantelzorger beetje bij beetje ervaren hoe die ooit zo felle en wondermooie vrouw haar luister verliest, het onzevader niet meer kent, bengelend aan een vernederende en pijnlijke tilmachine het toilet op- en afgehesen moet worden, je uitscheldt en schreeuwt om je broer die zich al lang geleden van het leven beroofd heeft: het zijn schrijnende scènes uit de late levensavond waarmee steeds meer kinderen te maken krijgen. En er, zoals Hugo Borst en Marcel van Roosmalen, met compassie over schrijven. Lees verder →

Arabisch leren om de islam te bestrijden

Geplaatst op door

Jan Papy en Joris Tulkens, In de ban van Mohammed. Nicolas Cleynaerts’ bieven uit de Arabische wereld. Sterck & De Vreese, 400 blz.

Twee sterren

De schrijvers

De Vlaamse theoloog en humanist Nicolas Cleynaerts (1493-1542) was tot de negentiende eeuw befaamd om de leerboeken waarmee hij vele generaties theologen snel Grieks, Latijn en Hebreeuws bijbracht. Ook zijn brieven over zijn verblijf in Spanje, Portugal en Marokko zijn na zijn dood nog verschillende keren uitgegeven. De huidige, wetenschappelijke vertaling van nu alle 61 bewaard gebleven brieven is van Jan Papy, hoogleraar Latijn in Leuven, en mede-classicus Joris Tulkens. Van Tulkens verscheen in 1993 een historische roman over Cleynaerts’ leven verscheen, ook al onder de titel ‘In de ban van Mohammed’. Lees verder →

Top drie 2021

Geplaatst op door

Mijn Trouw-top 3 van 2021

Irene Vallejo, Papyrus. Een geschiedenis van de wereld in boeken. Meulenhoff, 536 blz.

De titel ‘Boek der boeken’ is al even vergeven, maar anders zou ‘Papyrus’ er een uitgelezen kandidaat voor zijn. De Spaanse classica Vallejo schreef de avontuurlijke geschiedenis van het boek van het oude Alexandrië met z’n legendarische bibliotheek tot en met Rome, waar men de aardige gewoonte kreeg om elkaar in december een goed boek te geven. Dat is dit jaar makkelijk kiezen. Lees verder →

De schepping was vrouwenwerk

Geplaatst op door

Recensie van Bernard Silvestris, De kosmos geschreven. Een twaalfde-eeuws scheppingsverhaal. Uit het Latijn vertaald door Piet Gerbrandy. Damon, 159 blz.

Drie sterren

Bernard Silvestris, De kosmos geschrevenDe schrijvers

Veel is er niet bekend over Bernard Silvestris, behalve dan dat hij ergens in de twaalfde eeuw leefde en mogelijk als kanunnik aan de kathedraalschool in het Franse Tours werkte. Ook heeft hij zijn ‘Cosmographia’ rond 1147 voorgedragen aan paus Eugenius III, die er geen bezwaar tegen schijnt te hebben gehad.

Zijn vertaler en inleider, Piet Gerbrandy (1958), is naast classicus aan de Universiteit van Amsterdam ook poëziecriticus, (gelauwerd) dichter en vertaler van Boëthius’ Troost in filosofie’. Mede-inleidster Guusje van der Meij is docente Grieks en student-assistent aan de Universiteit Leiden. Lees verder →

De mensenrechten komen van Mozes

Geplaatst op door

Interview met Herman van Praag, schrijver van ‘Mozes’ nalatenschap. Mensenrechten in historisch perspectief’. Damon, 304 blz.

Vandaag is het 73 jaar geleden dat de Verenigde Naties de Universele Verklaring van de Rechten van de Mens vaststelden, in de hoop dat daarmee de gruwelen van de Tweede Wereldoorlog zich nooit meer zouden herhalen. Ze grepen daarin terug op de Amerikaanse onafhankelijkheidsverklaring uit 1776 en de Franse Verklaring van de Rechten van de Mens en de Burger uit het revolutiejaar 1789. Maar zijn deze documenten inderdaad de eigenlijke bron? Nee, stelt Herman van Praag. De beginselen van vrijheid, gelijkheid en broederschap zijn vele eeuwen eerder al verwoord in de Thora, in de vijf Bijbelboeken die de traditie aan Mozes toeschrijft. En het wordt hoog tijd om hem daarvoor de credits te geven. Lees verder →