Bijbelse basiscursus voor seculiere generaties

Recensie van ALAIN VERHEIJ, GOD EN IK. WAT JE ALS WELDENKENDE 21E-EEUWER KUNT LEREN VAN DE BIJBEL. Atlas Contact, 208 blz.

vier sterren


Kaft VerheijDe schrijver

Alain Verheij is nog geen dertig, actief blogger en noemt zichzelf de ‘Theoloog des Twitterlands’. Hij groeide op in een warm, regulier protestants gezin, werd als puber radicaal evangelisch, raakte als student verliefd op een gereformeerde domineesdochter en ruilde zijn studie geschiedenis daarop in voor een theologische opleiding aan het Nederlands Gereformeerde Seminarie. De liefde voor het Nederlands Gereformeerde gemeenteleven is ondertussen weer bekoeld: Verheij is van trouw kerkganger inmiddels randkerkelijk ‘kerstganger’ geworden. Lees verder

Met Hermes toch maar weer op theevisite

Recensie van JAN PRIJ, GOD EN GELD. Klement, 210 blz.

vier sterren


Kaft Prij God en geldDe schrijver

Jan Prij is econoom, filosoof, lekenpreker en redactiesecretaris van Christen Democratische Verkenningen, een kwartaaltijdschrift dat het geheugen en geweten van het CDA wil zijn. Op zoek naar ‘het verhaal achter te feiten’ heeft Prij al heel wat artikelen, lezingen en essays op zijn naam staan, onder meer voor de Bilderbergconferentie. Twaalf daarvan heeft hij nu dan samengeraapt en bewerkt voor zijn eerste echte boek, ‘God en geld’.

De thematiek

Hermeneutiek, daar draait het om in dit boek. Zo’n geleerd woord waar je vaak over struikelt in theologische geschriften en dat ik dan altijd weer even moet opzoeken. Lees verder

Twee prinsen van Oranje

Recensie van RONALD DE GRAAF, DE PRINS. WILLEM VAN ORANJE, 1533-1584. Karmijn, 375 blz. en MICHEL VAN DER EYCKEN (RED.), FILIPS WILLEM. PRINS VAN ORANJE, HEER VAN DIEST, 1554-1618. AUP, 196 blz.


Kaft De GraafBijna veertienhonderd boeken, artikelen en pamfletten zijn er de afgelopen eeuwen al geschreven over Willem van Oranje. Gerekend vanaf zijn geboortejaar 1533 komt dat neer op gemiddeld zo’n drie titels per jaar. Van Hugo de Groot, P.C. Hooft, Groen van Prinsterer tot en met de beruchte televisieserie uit 1984 met Jeroen Krabbé in de wellustige hoofdrol.

En Willem trekt nog steeds de belangstelling, 450 jaar na het begin van de Tachtigjarig Oorlog (al spreken sommige historici liever over ‘de Opstand’). Zo kunt u tot 28 oktober in het Nationaal Militair Museum in Soest de tentoonstelling ‘Willem’ bezoeken, over hoe hij aan het Bourgondische hof in Brussel als veldheer ervaring opdeed. Verder is van de week de interactieve website 80jarigeoorlog.nl gelanceerd en brengt de NTR dit najaar een zevendelige televisieserie over deze oorlog. Lees verder

De God van Spinoza

Recensie van TON DE KOK, GOD VOOR NIET-GELOVIGEN. DE GOD VAN SPINOZA. Thoth, 128 blz.

Drie sterren


Kaft De Kok SpinozaDe schrijver

Ton de Kok (1942) was ooit marinier en ging na een studie Russisch aan het werk voor de inlichtingendienst. Tussen 1983 en 1994 zat hij voor het CDA in de Tweede Kamer. In 2000 promoveerde hij op de spirituele zoektocht van een Russische medevrijmetselaar uit de 18e eeuw, waarna hij filosofie ging studeren en docent godsdienstfilosofie werd op het vwo. In twee eerdere boeken met de titel ‘Wat is God?’ (2013 en 2017) beschreef hij de worsteling van een aantal bekende westerse filosofen, schrijvers, wetenschappers en kunstenaars met het Godsidee. Zelf heeft De Kok inmiddels spiritueel onderdak gevonden bij Spinoza (1632-1677) en de Amsterdamse Spinozakring. Lees verder

We sterven niet, maar transformeren

Recensie van THICH NHAT HANH, LEVEN. OVER DE WEG VAN GELUK, BEGRIP EN LIEFDE. Ten Have, 199 blz.

drie sterren


Kaft LevenDe schrijver

Thich (‘Eerwaarde’) Nhat Hanh (Vietnam, 1926) is zenmonnik. Tijdens de Vietnamoorlog werd hij bekend als vredesactivist, waarvoor hij in 1966 werd verbannen en in 1967 door Martin Luther King (tevergeefs) werd genomineerd voor de Nobelprijs voor de Vrede. Begin jaren ’80 stichtte hij in de Dordogne de meditatiegemeenschap ‘Plum Village’, die jaarlijks duizenden bezoekers trekt. Veel van zijn meer dan honderd boeken zijn ook in het Nederlands vertaald, zoals ‘Mindfulness’ (2010) en ‘Wandelen'(2016). In november 2014 kreeg Nhat Hanh in Frankrijk een ernstige hersenbloeding; pas eind vorig jaar was hij zodanig opgeknapt, dat hij een (laatste?) bezoek aan zijn geboorteland heeft kunnen brengen. Lees verder

Het museum als schuilkelder

Recensie van MARÍA GAINZA, OOGZENUW. Uit het Spaans vertaald door Trijne Vermunt. Uitgeverij Podium, 191 blz.


Kaft GainzaIk beken: ik wantrouw verhalen over kunst. Ze gaan me iets te vaak over hoe fantastisch je het getroffen kunt hebben met je eigen goede smaak. Wat je dan vooral bewijst door anderen af te schilderen als grofbesnaard of, nog erger, als snobs – de Franse socioloog Pierre Bourdieu wijdde er zo’n veertig jaar geleden al een dikke studie aan.

Dus als de Argentijnse kunsthistorica María Gainza (1975) haar debuut ‘Oogzenuw’ opent met een verhaal over hoe een nog jonge en hoogst gevoelige zzp’ster een ‘vlak en gekunsteld glimlachend’ (uiteraard!) Amerikaans stel van middelbare leeftijd rondleidt in de privécollectie van een zelfvoldane vrouw met een messcherpe haviksneus, bittere lijntjes om haar mond en een ivoren sigarettenpijpje, zitten we al meteen midden in de karikaturale contrasten. Lees verder

Opengaan als een roos

Recensie van LISETTE THOOFT, ‘IN NEGEN STAPPEN NAAR INNERLIJKE BLOEI. MET MEDITATIES EN OEFENINGEN VOOR SPIRITUELE GROEI’. Boekerij, 192 blz.

drie sterren


Kaft ThooftDe schrijfster

Lisette Thooft (1953) is schrijfster, spreekster, lijf- en schrijfcoach. Ze begon haar journalistieke loopbaan bij vrouwenglossy ‘Cosmopolitan’ en was onder meer (hoofd)redacteur bij ‘Genoeg’ en ‘VolZin’. Indertijd stond ze aan de wieg van de Maand van de Spiritualiteit en ze wordt ook wel de huisfilosofe van het maandblad ‘Happinez’ genoemd. Tot nu toe schreef ze zo’n achttien boeken over vrouwelijkheid en spiritualiteit, waaronder ‘Spiritueel door de overgang’ (2011), ‘Wie domme dingen doet wordt wijs’ (2013) en ‘Kom uit je hoofd’ (2016). Op dit moment is ze bezig zichzelf om te scholen van schrijver naar lichaamswerker (‘van hoofd naar hart’) in een opleiding tot gediplomeerd ‘rebalancer’, waarover ze in dit nieuwste boek meer vertelt. Thooft is tweevoudig moeder en inmiddels zevenvoudig grootmoeder. Lees verder

In diepste wezen het evenbeeld van God

Recensie van REZA ASLAN, ‘GOD. EEN MENSELIJKE GESCHIEDENIS’. Balans, 285 blz.

Drie sterren


Kaft AslanDe schrijver

Reza Aslan (Teheran, 1972) is een Iraans-Amerikaanse godsdienstwetenschapper, televisiemaker en schrijver. Zijn eerste boek, ‘Geen god dan God’ uit 2005, ging over de egalitaire idealen van de vroege islam; in zijn tweede bestseller, ‘De Zeloot’ (2014), beschreef hij het leven en de complexe persoonlijkheid van de historische Jezus van Nazareth.

De thematiek

In deze menselijke geschiedenis van God geeft de intens gelovige Aslan zijn antwoord op de vraag waar de universeel menselijke hang naar transcendentie toch vandaan komt. Een duidelijk evolutionair doel dient het in elk geval niet, stelt hij vast. Lees verder

Ze waren met te veel

Recensie van ANITA TERPSTRA, HET HUIS VOL. EEN GESCHIEDENIS VAN HET NAOORLOGSE GROTE GEZIN. Hollands Diep, 286 blz.


Kaft TerpstraModerne ouders druk? Kijk dan eens naar de grote gezinnen van vroeger

Werk, twee kinderen, het huishouden en ook nog een sociaal leven willen onderhouden. Hoe houd je in hemelsnaam al die ballen in de lucht? Maar als thrillerschrijfster en journaliste Anita Terpstra (1974) dreigt te bezwijken aan zelfmedelijden, dan denkt ze aan haar grootouders die vlak na de Tweede Wereldoorlog heel wat meer kinderen hadden (op) te voeden. Zo had Anita’s moeder Geertje maar liefst dertien broers en zussen: oma Antje kreeg tussen 1945 en 1960 bijna elk jaar wel een kind, onder wie een geestelijke gehandicapt meisje en, ook tot haar eigen verrassing, op het laatst zelfs een tweeling. Lees verder

De vele gezichten van Jezus

Recensie van CEES DEN HEYER, ‘JEZUS, EEN MENSENLEVEN. EEN GESCHIEDENIS VAN EEN MENS ONDER DE MENSEN’. Van Warven, 606 blz.

vier sterren


Kaft Den HeyerDe schrijver

Cees den Heyer (1942) was hoogleraar Nieuwe Testament en Bijbelse Theologie aan de Theologische Universiteit Kampen. In zijn boek ‘Verzoening’ uit 1997 kwam hij tot de conclusie dat er geen Bijbelse gronden zijn voor het dogma van de verzoeningsleer; de ophef over dat standpunt deed hem uiteindelijk de Gereformeerde Kerk verlaten. Na zijn emeritaat vond hij als docent Bijbelse Theologie vrijzinnige luwte aan het Doopsgezind Seminarium te Amsterdam, waar hij op dit moment de cursus ‘Beelden van Jezus’ geeft. Twee andere titels uit zijn lange publicatielijst: het theologische zelfportret ‘Ruim geloven’ (2000) en ‘Verlichte voorgangers’ (2011). Lees verder