Middeleeuwse medemensen

Recensie van Jonas Roelens en Nathan van Kleij (red.), ‘Middeleeuwse medemensen. De clichés over de donkere eeuwen voorbij’. Ertsberg, 338 blz.


Het moet weer eens gezegd: zo donker en onverlicht waren de middeleeuwen niet. Men wist toen bijvoorbeeld al lang dat de aarde niet plat was en de heksenvervolging kwam pas daarna op gang, tijdens de renaissance. Toch staat ‘middeleeuws’ nog vaak gelijk aan achterlijk, barbaars en wreed, hoe indrukwekkend de kathedralen en kastelen uit die tijd nog mogen zijn. Of waren de pre-industriële middeleeuwen juist veel mooier en romantischer dan nu, omdat de ridders nog koen en de mensen zorgzamer, want allemaal vroom katholiek waren? Lees verder

Het moeizame ontstaan van de ‘Dialectiek van de Verlichting’

Interview met Martin Mittelmeier, auteur van Vrijheid en duisternis. Hoe twee filosofen van de Frankfurter Schule het boek van de eeuw schreven. Uit het Duits vertaald door Mark Wildschut, Ten Have, 286 blz.


De ‘Dialectiek van de Verlichting’ is een van de belangrijkste (maar ook moeilijkste) filosofische boeken van de vorige eeuw. Martin Mittelmeier schreef een boek over hoe het ontstond en wat dat te maken had met het leven van de schrijvers ervan, Max Horkheimer en Theodor W. Adorno. En dat het een wonder is dat hun boek ooit verschenen is en eigenlijk nog lang niet af was.

Martin Mittelmeier was al snel verkocht toen hij in de jaren ’90 als ‘stuurloze doorsneestudent’ verzeild raakte in een seminar over de ‘Dialectiek van de Verlichting’, het belangrijkste werk van Max Horkheimer en Theodor W. Adorno , twee filosofen uit de Frankfurter Schule. Lees verder

De wonderen willen de wereld maar niet uit

Dubbelrecensie van Stephan de Jong, Een kleine geschiedenis van het wonder., Skandalon, 198 blz. En: De lezende analfabeet. 70 kleurrijke wonderverhalen uit de christelijke traditie. KokBoekencentrum, 160 blz.

Vier sterren


De schrijver

Stephan de Jong (1957) is protestants predikant in Zuid-Friesland en schreef eerder overpeinzingen als ‘U doet niets, want U bent God’ en ‘Lof der eenzaamheid’. Daarnaast is hij beeldend kunstenaar en vertelt hij graag verhalen, niet alleen vanaf de kansel, maar ook op scholen, kunstmarkten en festivals.

De theorie

En nu dan twee boeken tegelijk over wonderen. Bij uitgeverij Skandalon zette De Jong op een rijtje hoe sinds de oudheid filosofen en theologen zoal tegen wonderen hebben aangekeken. Wanneer is iets een wonder? En is het dan het een kwestie van toeval, oplichterij of heeft het een ondoorgrondelijke, goddelijke oorzaak? Waar zijn wonderen goed voor? En waarom willen ze de wereld maar niet uit? Lees verder

Dementie stelt ons voor de kernvragen van leven en geloof

Recensie van Tim van Iersel, Godvergeten. Gedachten over geloof en dementie. KokBoekencentrum, 92 blz.

vijf sterren


Kaft Van IerselDe schrijver

Ethicus en ‘dementiedominee’ Tim van Iersel (1983) werkt als geestelijk verzorger van de voornamelijk demente bewoners in een Zuid-Hollands woonzorgcentrum. Daar begeleidt hij ook vrijwilligers en mantelzorgers; vorig jaar verscheen voor verpleegkundigen in opleiding zijn boekje ‘Dilemma’s bij dementie. Waarden wegen voor goede zorg’. Als predikant heeft hij een bijzondere opdracht van de Protestantse Kerk in Nederland voor de zorg voor mensen met dementie. Verder geeft hij pastorale nascholingscursussen aan de Theologische Universiteit Kampen, schrijft hij voor de site dementie.nl en zit hij als ethicus in de landelijke toetsingscommissie euthanasie. Lees verder

Een nog steeds akelig spannend stuk wereldgeschiedenis

Recensie van CHRISTOPHER DE BELLAIGUE, ‘DE ISLAMITISCHE VERLICHTING. DE ONTMOETING TUSSEN DE ORIËNT EN HET WESTEN IN DE MODERNE TIJD’. Nieuw Amsterdam, 416 blz.

vier sterren


Kaft BellaigueDe schrijver

Christopher de Bellaigue (1971) studeerde Hindi en Perzisch in Cambridge, leerde Turks en was eind jaren ’90 correspondent voor ‘The Economist’ in (Oost-)Turkije. In 2001 trouwde hij met de Iraanse kunstenares Bita Ghezelayagh en werd Teheran zijn standplaats, ten tijde van Bush’ ‘War on Terror’. Terug in Engeland beschreef hij in ‘Patriot of Persia’ (2012) het leven van Mohammad Mossadeq, de Iraanse liberale premier die in 1951 het lef had om de olie-industrie te nationaliseren, wat twee jaar later werd afgestraft met een Amerikaans-Britse coup. Lees verder