Heilig stripverhaal

Leestip Jan Bosschaert, Ruben Boon en Bart Maessen, Getekend Damiaan. Van Halewyck, 56 blz., € 6,99


Kaft Damiaan Pater Damiaan (1840-1889) inspireerde als missionaris onder de melaatse verschoppelingen van Hawaï mensen als Gandhi en Albert Schweitzer. In 2005 uitgeroepen tot de grootste Belg uit de geschiedenis, in 2009 heilig verklaard en nu vereerd met een prachtig getekend, niet eens zo’n braaf beeldverhaal over zijn leven. De inkleuring van Mandy van Passel is extra genieten. Zo doen ze dat in het land van Kuifje en Suske & Wiske.


Antisemitisme christelijke uitvinding

Recensie van Bart Wallet, Christendom en antisemitisme. Tweeduizend jaar confrontatie. Boekencentrum/Museum Sjoel Elburg, 126 blz.

vijf sterren


Kaft WalletDe schrijver

Historicus Bart Wallet (1977) is universitair docent en onderzoeker in Amsterdam, met als specialisme de joodse geschiedenis. Hij is mederedacteur van het standaardwerk ‘Geschiedenis van de joden in Nederland’, dat dit voorjaar bij uitgeverij Balans verscheen; ook adviseert hij het Joods Historisch Museum bij de herinrichting van de vaste tentoonstelling. Lees verder

‘Ik heb veel boeken radicaal weggedaan’

Interview met Wil van den Bercken (1946), voormalig bijzonder hoogleraar Ruslandkunde en schrijver van ‘DAG LEVEN, DAG BOEKEN! OVER DE BETREKKELIJKHEID DER DINGEN’. Balans, 111 blz.


Kaft Bercken“Ik heb dit boek geschreven vanuit de min of meer natuurlijke menselijke neiging om aan het eind van je leven terug te kijken op de zin van wat je gedaan hebt. Het is deels autobiografisch, maar vooral bedoeld als een algemene, licht-filosofische beschouwing over de rol van het toeval in het leven.

Het toeval is in mijn leven verbazend cruciaal geweest. De ontmoeting met mijn vrouw in 1972 in het toenmalige Leningrad bijvoorbeeld was een wonderlijke opeenstapeling van toevallige gebeurtenissen die ik absoluut niet had kunnen plannen. Zeker, je moet ervoor open staan, maar de gelegenheid moet ook geboden worden. Lees verder

Zwarte Europese hofgeschiedenis

Recensie van ESTHER SCHREUDER, ‘CUPIDO EN SIDERON. TWEE MOREN AAN HET HOF VAN ORANJE’ en SHRABANI BASU, ‘VICTORIA & ABDUL. HET WARE VERHAAL VAN DE INNIGE RELATIE TUSSEN EEN KONINGIN EN HAAR VERTROUWELING’.


Kaft SchreuderZwarte kinderen. Wie in de jaren vlak voor de Franse Revolutie de hertogin van Orléans een plezier wilde doen, gaf haar een schattig Afrikaans kleutertje als speeltje cadeau. Ze had een hele verzameling ‘presentslaven’, zoals anderen liefhebberden in honden. Zo bont als deze hertogin maakte niet iedereen het, maar vrijwel alle Europese hoven hadden indertijd wel een paar ‘moren’ in dienst, als bediende en prestigieus pronkstuk.

En zo kon het gebeuren dat er in 1766 bij de installatie van stadhouder Willem V twee mooie zwarte jongetjes van een jaar of zeven in kostbare livreien in de stoet meeliepen: Cupido en Sideron. Lees verder

Jezus sprak plat Aramees

Recensie van Hoger Gzella, De eerste wereldtaal. De geschiedenis van het Aramees. Atheneaum, 400 blz.

vijf sterren


De schrijver

Holger Gzella (Dortmund, 1974) studeerde assyriologie, klassieke en semitische talen in Oxford en Rome en is sinds 2005 hoogleraar Hebreeuwse en Aramese taal- en letterkunde in Leiden. Recente titels van zijn hand: ‘Aramäisches Wörterbuch’ (een theologisch woordenboek bij het Oude Testament) en het handboek ‘A Cultural History of Aramaic’ (2015), waarvan ‘De eerste wereldtaal’ de Nederlandse publieksversie is. Ook heeft hij een column in het Leidse universiteitsblad ‘Mare’. Lees verder

M’n broertje koos voor euthanasie

Interview met Marcel Langedijk (1972), freelance journalist voor onder meer Linda en JFK en schrijver van Gelukkig hebben we de foto’s nog. De zelfgekozen dood van mijn broer. Uitgeverij Q, 169 blz.


Kaft Langedijk“Mijn boek gaat over de dood van mijn broertje. Over de dag waarop dat gebeurde en over de acht jaar daarvoor, waarin wij er als gezin achter kwamen dat hij alcoholist was en psychische klachten had als angststoornissen en depressies. Dat is een ontzettend intense periode voor ons geweest. Het boek gaat over hoe het zover heeft kunnen komen, zonder dat het daadwerkelijk veel antwoorden geeft: sommige dingen lopen blijkbaar nu eenmaal zo. Ik heb mijn verhaal heel rauw opgeschreven. Zo is mijn schrijfstijl en zo is het leven soms: hard, naar en gemeen. Lees verder

Veilige kerk rolt rode loper uit voor homo’s

Recensie van John Lapré, De veilige kerk. Acceptatie van seksuele diversiteit binnen de christelijke geloofsgemeenschap. Ark Media, 140 blz.

vier sterren


Kaft LapréDe schrijver

John Lapré (1986) is jurist en als luitenant ter zee der derde klasse beroepsmilitair bij de Koninklijke Marine. Belangrijker hier is dat hij bevlogen evangelisch christen is en geregistreerd samenwoont met zijn eveneens diepgelovige grote liefde, Lionel. Als John Kamphuis schreef hij eerder ‘Als de hemel de aarde raakt. Verlangen naar opwekking’ (2011) en ‘In vuur en vlam voor de Heiland. Principes voor vruchtbaar discipelschap’ (2010). Lees verder

Iconische godshuizen

Bespreking van Oskar Verkaaik, Gods huis in de steigers. Religieuze gebouwen in ontwikkeling. Met bijdragen van Daan Beekers en Pooyan Tamimi Arab. Amsterdam University Press, 269 blz.


Kerken herken je aan klokkentorens en kruisen, moskeeën aan minaretten en koepels en synagogen aan davidsterren en hoefijzerboogjes. Zo wil althans het traditionele beeld sinds we hier godsdienstvrijheid hebben, want voor die tijd schuilden niet-gereformeerden in veelal architectonisch neutrale onderkomens, die vooral geen aanstoot mochten geven.

Maar sinds de grondwet van 1848 verrezen er neogotische katholieke kerken met hoge, fiere torens en synagogen in de oriëntaalse stijl uit Andalusië – de 19e eeuw zag nog niet zo’n onderscheid tussen Joods en Moors. Lees verder

Wereldvreemde boekhoudster barmhartig opgedweild

Recensie van GAIL HONEYMAN, ‘IK BEN ELEANOR OLIPHANT (MET MIJ GAAT ALLES GOED)’. Uit het Engels vertaald door Hien Montijn. Cargo, 398 blz.


Kaft HoneymanDe 30-jarige boekhoudster Eleanor Oliphant leidt een ongekend geregeld leven. Ze heeft zich de afgelopen negen jaar nog geen dag ziek gemeld, tussen de middag maakt ze in een hoekje van de personeelskamer de puzzels uit de krant en iedere woensdagavond belt ze een kwartier met haar moeder. Voorts koopt ze elke vrijdagmiddag twee grote flessen wodka, die ze gedoseerd over het weekend naar binnen giet. En afgezien van de meteropnemer en twee maal per jaar alweer een andere maatschappelijk werkster komt er niemand bij haar over de vloer. Nee, met Eleanor Oliphant gaat alles prima. Heus. Ook als haar moeder haar wekelijks de grond in trapt en ze op kantoor gepest wordt met de Harry Potter-littekens in haar gezicht. Lees verder

De diepgang van een lul

Recensie van EMILY WITT, ‘FUTURE SEX. LIEFDE IN TIJDEN VAN DIGITALISERING’. Met een voorwoord van Simone van Saarloos. Uit het Amerikaans vertaald door Hien Montijn. Amsterdam University Press. 215 blz.


kaft Witt Future sexDe Amerikaanse journaliste Emily Witt (1981) is drieëndertig als ze zorgelijk beseft dat de rijtjes verliefd-verloofd-getrouwd en huisje-boompje-beestje er voor haar hoogstwaarschijnlijk niet in zitten. Niet dat ze geen mannen trekt: ze heeft al eens vaste verkering gehad en ook als alleenstaande scharrelt ze regelmatig met vriendjes met wie ze ‘niets’ heeft, behalve lekkere seks. Maar gelukkig is ze niet. Ligt het aan haar? Stelt ze te hoge eisen? Valt ze op de foute mannen, fladderaars met bindingsangst? Of is er iets structureels mis met het monogame huwelijk als levensbestemming? Is het ideaal van trouw tot in de dood nog wel van deze tijd? En hoe staat het in deze digitale dagen eigenlijk met de indertijd beloofde vrije liefde, ook voor vrouwen? Bepaalt sletvrees nog steeds ons seksleven? In ‘Future sex’ zoekt Witt het allemaal schaamhaarfijn en aan den lijve voor ons uit. Lees verder