Naar een volwassen godsbeeld

Recensie van Willem van der Horst, Met beide benen op de grond. God ontdekken in je levensverhaal. Amsterdam: Buijten & Schipperheijn Motief. 222 blz.

twee sterren


Kaft Van der Horst, Met beide benen op de grond hrDe schrijver

Willem van der Horst (1952) volgde in Utrecht maar liefst drie opleidingen: culturele antropologie, sociologie en sociale psychologie. Hij studeerde voorts homiletiek (‘kanselwelsprekendheid’) in Kampen. Sinds 1978 is hij docent godsdienstpsychologie, pastoraat en groepsdynamica aan de Gereformeerde Hogeschool in Zwolle. Daarnaast werkt hij als zelfstandig psychotherapeut. Eerder schreef hij Zelfstandig worden (1998), een boekje voor de oudere jeugd over het ‘groeien in afhankelijkheid van God’. Lees verder

De filosoof en de boeddhist

Leestip Han de Wit en Jeroen Hopster, Boeddhisme voor denkers. Utrecht: Ten Have, 2014.


Kaft De Wit en Hopster, Boeddhisme voor denkersInteressante poging om begrippen uit het boeddhisme en de westerse filosofie met elkaar te vergelijken en bij elkaar te brengen. Auteurs vinden elkaar vooral in hun niet-religieuze, niet-metafysische overtuiging. Met thema’s als schijn versus werkelijkheid, de (angst voor de) leegte en bezwaren tegen Descartes’ rationalisme. De filosofische inbreng van jonkie Hopster blijkt uiteindelijk ondergeschikt te zijn aan de boeddhistische leer van zelfverklaarde éminence grise De Wit. Jammer, Jeroen!

Met trots Zeeuws accent

Leestip Franca Treur, Dorsvloer vol confetti. Amsterdam: Prometheus, 2009, 221 pag.


Kaft Treur, Dorsvloer vol confettiIngetogen en daardoor zeer ontroerende roman over boerendochter Katelijne uit een groot christelijk-orthodox gezin in Zeeland. Mild en warm van toon, hoewel de scherpe, trieste en schuldige kanten van het leven ook door de veelvuldig verstelde rokken-tot-over-de-knie piepen. In een omgeving waarin je als meisje maar weinig in te brengen hebt (denken ze). Katelijne vindt troost in de fantasie, maar ook dat blijkt een hachelijke zaak. Beschreven zonder drama, boosheid of wrok: het is, zoals het is; men klaagt niet, maar draagt en iedereen probeert het goed(e) te doen. Maar ja. Prachtig Nederlands, ook door Treurs trotse Zeeuwse accent. Staat geen woord te veel of te weinig in. Want oioioi, wat kan die meid schrijven!

Een heilig opsnijboontje

Recensie van Bob Fu en Nancy French, Man van de hemelse vrede. Utrecht: Kok. 352 blz.

een ster


Kaft Fu, Man van de hemelse vredeDe schrijvers

Fu Xiqiu werd in 1968 geboren op het Chinese platteland en studeerde Engels in de provinciestad Liaocheng. Daar kreeg hij de voornaam Bob, omdat zijn Amerikaanse docenten al die Chinese namen maar moeilijk vonden. Nadat een docent hem de biografie van Xi ‘Shengmo’ Zizhi had laten lezen, bekeerde hij zich tot het christendom en werd hij een ijverig evangelist, buiten de van staatswege gecontroleerde kerk om. Lees verder

Secretaris op zee

Leestip Jan van Aken, De dwaas van Palmyra. Utrecht: Prometheus, 2003, 233 pag.


Kaft Van Aken, De dwaas van PalmyraHistorische roman, speelt in de 1ste eeuw. Hoofdpersoon is Damis, de secretaris en (pseudo-)biograaf van de indertijd beroemde filosoof en asceet Apollonius van Tyana. Damis probeert zich bij zijn meester te voegen, maar dobbert nogal stuurloos rond op de Middellandse Zee. Gelukkig zit / ligt er een zeer aantrekkelijke en zeer volwassen vrouw (vaste tegenspeelster bij Van Aken) aan boord, op wie hij indruk kan maken met de avonturen die hij met zijn baas heeft beleefd. Zeer los gebaseerd op Philostratus. De dwaas uit de titel blijft erg vaag. Is het Damis zelf? Een schim van Apollonius’ tijdgenoot en collega Jezus? De tegenvoeter van Johannes de Doper? Of gewoon geheimzinnig gedoe?

Door en door romantisch

Leestip Maarten Doorman, De romantische orde. Amsterdam: Bert Bakker, 2004, 283 pag.


Kaft Doorman, De romantische ordeHoogleraar en filosoof betoogt dat onze (westerse) cultuur door en door romantisch is, zelfs (juist) als we niks van (valse) sentimenten willen weten. Maar zolang we denken in contrasten als cultuur-natuur, echt-onecht, verstand-gevoel, kunst-werkelijkheid, man-vrouw enz.enz. èn al die tegenstellingen ook nog willen overwinnen, zal dat nog zo blijven ook. Auteur leunt stevig op Adorno en Horkheimer en komt uiteindelijk gewoon op Hegel uit. Onderweg tuimelt er een overdaad aan filosofen uit de kast. Hoofdstuk over het begrip natie is tien jaar nogal gedateerd. En ach ja: Jeff Koons. Ook al lang niets meer van gehoord.

Waarom geloven best redelijk is

Leestip Stefan Paas en Rik Peels, God bewijzen. Argumenten voor en tegen geloven. Amsterdam: Balans, 2013, 382 pag.


Kaft Paas en Peels, God bewijzenScherpzinnig betoog over waarom het helemaal niet onredelijk is om in God te geloven – integendeel. VU-academici Paas (theoloog) en Peels (filosoof) keren alle bekende atheïstische argumenten vakkundig binnenste buiten en dagen uit: hoezo moet de gelovige bewijzen dat God bestaat? Laat de ongelovige maar eens bewijzen dat God niet bestaat! Zeer voedzame lectuur voor wie wel eens te horen krijgt dat je niet goed bij je verstand bent als je ‘nog’ gelooft. Geen gemakkelijk onderwerp, wel heel goed geschreven; terechte winnaar van de prijs voor het beste theologische boek van 2014.

Vrouwen in de ban van Paulus

Leestip Vrouwen naast Paulus. Twee romans uit het vroege christendom. Vertaald door Vincent Hunink, ingeleid door Fik Meijer. Budel: Damon, 124 pag.


Kaft Vrouwen naast PaulusVertaling van twee ‘romans’ uit de eerste eeuwen van onze jaartelling. Over hoe ene Thecla, Xanthippe (nee, niet de vrouw van Socrates), haar bloedmooie zus Polyxene en Rebecca ‘uit het volk van Israël’ in de ban van de apostel Paulus raken en zich bij hem willen sluiten. Wat nog niet meevalt, met al die heidense verloofdes, echtgenoten en andere wellustelingen in de buurt. Inleider Meijer probeert de vrouwvijandige kant van Paulus in een zachter licht te plaatsen. Lukt niet echt, want kan een vrouw ooit te veel rechten aan haar vrijheid ontlenen? Historisch interessant tussendoortje, waar meestervertaler Hunink duidelijk lol in had.

Mededogen als middel tegen terreur

Recensie van Thich Nhat Hanh, Spreken met liefde, luisteren met compassie. Ten Have, Utrecht, 120 blz.

drie sterren


Kaft Thich Nhat Hanh, Spreken met liefde, luisteren met compassieDe schrijver

Thich (‘Eerwaarde’) Nhat Hanh werd in 1926 geboren in Vietnam en koos al jong voor een bestaan als zenmonnik. Tijdens de Vietnamoorlog werd hij bekend als vredesactivist, wat hem in 1966 op verbanning kwam te staan. Hij stichtte vervolgens in de Dordogne de meditatiegemeenschap ‘Plum Village’ en werd in 1967 door Martin Luther King (tevergeefs) voorgedragen voor de Nobelprijs voor de Vrede. Veel van zijn gedichten en boeken zijn ook in het Nederlands vertaald, zoals Vrede aanraken (1996) en Boeddha leeft, Christus leeft (2000), waarin hij Jezus beschrijft als ‘de boeddha van het Westen’. Lees verder

Een weerspannige fundamentalist

Leestip Mohsin Hamid, De val van een fundamentalist (2007). Amsterdam: Bezig Bij, 206 pag.


Kaft Hamid, De val van een fundamentalistBijzonder intelligente roman over hoe een briljante en gevoelige Pakistaanse jongeman eerst als yup carrière maakt in de VS en na 11 september steeds anti-Amerikaanser wordt. De monoloog is eerlijk, maar laat ook zien wat de blinde vlekken van verteller Changez zijn. Degelijk geconstrueerd verhaal, zonder dat dat stoort. Dat geldt ook voor de symbolische verwijzingen, zoals de naam van de wegkwijnende geliefde (Erica, rijmt op Amerika), van het bedrijf waarvoor hij werkt (Underwood Samson / US) en van de Chileense boekhandelaar die hem tot inzicht (?) brengt (Juan-Bautista, oftewel Johannes de Doper). Terrorismedeskundige Beatrice de Graaf was ook onder de indruk.