Auteur archieven: Marijke

2016: wild en jachtig

Geplaatst op door

De volgens mij beste drie Letter & Geest-boeken van 2016

Amy Liptrot, ‘De uitweer’. Vertaald door Robbert-Jan Henkes (Ambo/Anthos)

Leeshoogtepunt van 2016 was voor mij Amy Liptrots ‘De uitweer’, het bezielde verhaal van hoe een wilde jonge Schotse meid in Londen op jacht gaat naar artistiek succes, maar daar al rap aan de drank raakt. Na drie maanden in de rehab vindt ze langzaam maar zeker het noorden weer terug in de fabelachtig ruige natuur van de Orkney-eilanden.

De Bok, kaft BuitPauline de Bok, ‘Buit. Een jachtjaar’ (Ambo/Anthos)

Jaagster Pauline de Bok bracht heel wat natuurliefhebbers in het geweer met haar boek ‘Buit’, over waarom de jacht op everzwijnen en reeën volgens haar niet alleen nodig en nuttig, maar ook leuk en lekker is. Geen gemakkelijke mening, wel een boek dat je flink aan het denken zet over mens en dier.

Kaft OerboekCarel van Schaik en Kai Michel, ‘Het oerboek van de mens. De evolutie en de Bijbel’ (Balans)

Derde verrassing: Carel van Schaik en Kai Michel met hun antropologische interpretatie van de Bijbel, in ‘Het oerboek van de mens’. Zo zouden zondeval en verdrijving uit het paradijs duiden op de rampzalige overgang van de jagers-verzamelaarssamenleving naar landbouw en veeteelt. Hun conclusie: ondanks alle monotheïsme getuigt de Bijbel onderhuids vooral van een mensheid die van d’r nooit niet afscheid zal nemen van aangeboren, bijgelovige intuïties. Wilde speculaties? Vast. Maar wat een heerlijke aanleiding om het Boek der Boeken zelf er weer eens bij te pakken.

EEN GEREDIGEERDE VERSIE VAN DEZE TOP DRIE VERSCHEEN OP 17 DECEMBER 2016 IN

logo Trouw

Hebe Kohlbrugge overleden

Geplaatst op door

Hebe Kohlbrugge (foto: Jörgen Caris)

Op 13 december 2016 overleed theologe en verzetsvrouw Hebe Kohlbrugge, 102 jaar oud. Lees hier het Im memoriam dat Nico de Fijter op 14 december 2016 in Trouw aan haar wijdde. Of herlees het interview dat ik in met haar had. Een bijzonder sterke vrouw, zoals ook Ciska Dresselhuys ooit mocht ervaren.

Copyright foto: Jörgen Caris

Naschrift 5 februari 2021: Verzetsstrijdster Hebe Kohlbrugge krijgt straat in Utrecht, zo berichtte o.a.  Trouw.

Literaire dominees en aanverwante personages

Geplaatst op door

Recensie van Henk Veltkamp, Vreemde vogels. Dominees en priesters in de wereldliteratuur. Kok, 224 blz.

vier sterren

De schrijver

Hoewel hij indertijd zeker wist dat hij geen dominee wilde worden, ging Henk Veltkamp (1947) op zijn zeventiende theologie in Kampen studeren; daarnaast werd hij socioloog. Hij was bijna twee decennia lang geestelijk verzorger in het ziekenhuis van Eindhoven en promoveerde ondertussen op een proefschrift over de gelijkenis als model voor pastoraal handelen. Ook schreef hij ‘Beterschap. Zorg voor de ziel in dagen van ziekte’ (2006) en ‘Onzichtbaar gedragen. Pastoraat bij sterven en rouw’ (2004). Op zijn zestigste werd hij toch nog ‘gewoon’ predikant bij de PKN in Veghel en Uden en vervolgens in Zaltbommel. Lees verder →

Christelijk mediteren doet u met uw handen

Geplaatst op door

Recensie van Karin Seethaler, De kracht van de contemplatie. In de stilte genezing vinden. Berne Media, 206 blz.

twee sterren

De schrijfster

Karin Seethaler is een Duitse sociaalpedagoge, gespecialiseerd in burnout-preventie en stressmanagement. Daarnaast is ze als caritaswetenschapster theologe. Ze geeft in heel Europa contemplatieve cursussen en lezingen over thema’s als aandacht, christelijke meditatie en verzoening. Een belangrijk deel van haar opleiding kreeg ze van de Hongaarse jezuïet Ferenc (Franz) Jalics, die in Beieren een meditatiecentrum leidt en een welwillend voorwoordje schreef bij het boek. Lees verder →

Honderd jaar koppigheid

Geplaatst op door

Recensie van Craig Harline, Jacobs vlucht. Een familiesaga uit de Gouden Eeuw. Vantilt, 352 blz.

Veertig jaar geleden heeft Craig Harline (1956) misschien wel bij u of uw ouders op de stoep gestaan. Hij kwam uit Californië, reed rond op een fiets en droeg een onwaarschijnlijk wit overhemd. En hij had Nederlands geleerd om als mormoon uw ziel te redden. Bekeerd heeft hij al met al niemand, bekent hij nu; wel raakte hij mateloos geïnteresseerd in andere godsdiensten en de Europese Reformatie. Terug in de VS ging hij daarom geschiedenis studeren en in 1986 promoveerde hij aan de van oorsprong Nederduitse gereformeerde Rutgersuniversiteit. Sindsdien heeft Harline diverse populairwetenschappelijke boeken geschreven over de (contra)reformatie in de Lage Landen, zoals ‘De verzoekingen van zuster Margriet’ (1997) en ‘De wonderen van Jezus-Eik’ (2003). En nu dan, speciaal voor de Nederlandstalige markt, ‘Jacobs vlucht. Een familiesaga uit de Gouden Eeuw’. Lees verder →

Dertig theorieën over het einde van de wereld

Geplaatst op door

Interview met Steven Stroeykens, schrijver van Het einde van de wereld. Een geschiedenis (2016)

Steven Stroeykens, Het einde van de wereldApocalyps | Journalist Steven Stroeykens verdiepte zich in theorieën over het einde der tijden. “We hebben het gevoel dat die ondergang een morele betekenis moet hebben.”

Het einde van de wereld is nog nooit zo dichtbij geweest als nu, stelt wetenschapsjournalist Steven Stroeykens. Maar dat is meteen het enige dat hij zeker weet. Wanneer en hoe het met de mensheid of de aarde gedaan zal zijn? Daarover kunnen we alleen maar speculeren. En valt er nog uitstel van executie te regelen? Komt er daarna toch nog een andere, betere wereld? Het zijn vragen waarbij religieuze hoop en wetenschappelijke berekeningen elkaar soms opeens tegenkomen. Lees verder →

Hoe Amy het noorden terugvond

Geplaatst op door

Recensie van Amy Liptrot, De uitweer. Ambo/Anthos, 256 blz.

Kaft LiptrotEr zijn van die boeken die je al meteen van de sokken blazen en Amy Liptrot (Orkney, 1982) schreef zo’n boek. De eerste zin alleen al: “Onder zoevende helikopterwieken wordt een jonge vrouw met haar pasgeboren baby in haar armen in een rolstoel over de landingsbaan van het vliegveld van het eiland voortgeduwd terwijl een man in een dwangbuis uit de tegenovergestelde richting naar haar wordt gerold.” Dan weet je het al: dit wordt geen vrolijk verhaal, zeker als een bladzijde verderop staat: “Op hetzelfde ogenblik dat ik deze eilandenwereld betreed, wordt mijn vader ervandaan gehaald. Mijn geboorte, drie weken te vroeg, heeft bij hem een manische episode in gang gezet.” Tweehonderdvijftig pagina’s verder heeft debutante Liptrot die verwachting meer dan waar gemaakt. ‘De uitweer’ is een zeldzaam heftige autobiografie. Lees verder →

Petrus, de man die nooit in Rome was

Geplaatst op door

Recensie van Fik Meijer, Petrus. Leerling, leraar, mythe. Athenaeum-Polak & Van Gennep, 232 blz.

vier sterren

Kaft Meijer PetrusDe schrijver

Voormalig hoogleraar Oude geschiedenis Fik Meijer (1942) is classicus en onderwaterarcheoloog. Vanuit zijn belangstelling voor de zeevaart reconstrueerde hij Paulus’ zeereizen, wat in 2014 uitliep op de biografie ‘Paulus. Een leven tussen Jeruzalem en Rome.’ Vorig jaar waagde hij zich met ‘Jezus en de vijfde evangelist‘ aan een biografie van Jezus, op basis van het werk een Joodse historicus uit de eerste eeuw, Flavius Josephus. ‘Petrus’ is het laatste deel van zijn vroegchristelijke drieluik en is bedoeld als afscheid van de wereld van Jezus en de zijnen; in zijn nawoord belooft Meijer terug te keren naar de grote wereld van de klassieke oudheid. We zullen zien. Lees verder →

De mens is een roofdier

Geplaatst op door

Interview met Pauline de Bok, schrijfster van ‘Buit. Een jachtjaar’ (2016).

kaft De Bok BuitFilosofe Pauline de Bok legt wel eens een bambi om. “Dat is beter voor het natuurlijk evenwicht”, zegt ze.

In 2014 schreef Pauline de Bok een roman over een oude jaagster, een vrouw die tijdens de Koude Oorlog een eigen jachtgebied had gehad aan het IJzeren Gordijn. Onlangs verscheen haar tweede boek over een vrouw die op jacht gaat: ‘Buit. Een jachtjaar’. Dit keer is De Bok zelf de hoofdpersoon van het verhaal, waarin ze vertelt hoe ze haar jachtdiploma haalde, over hoe het is om een beest te schieten en waarom je daar echt niet per definitie een slechter mens van wordt. Lees verder →

Het onverbiddelijke verlangen naar puurheid

Geplaatst op door

Interview met historicus Luc Panhuysen, schrijver van De beloofde stad, over de overeenkomsten tussen de vroege wederdopers en de Islamitische Staat.

Radicale gelovigen | De aanval op de door IS bezette stad Mosul in Irak doet historicus Luc Panhuysen denken aan het offensief tegen de wederdopers die in 1534 Münster hadden ingenomen. Ten strijde tegen nietsontziende extremisten!

Kleine groepen radicale gelovigen die ervan overtuigd zijn dat het einde van de wereld nadert en die bereid zijn hun ideeën en overtuigingen met veel geweld te verdedigen: wie denkt er dan niet aan Islamitische Staat? Maar nieuw is dat niet. De hele geschiedenis door zijn er vergelijkbare extremistische groepen opgestaan: van de kruisvaarders tot IS. De parallellen zijn opvallend, laat historicus Luc Panhuysen zien. Lees verder →