Wij passen niet goed in de seculiere cultuur

Interview met Nahed Selim en Amanda Kluveld


Ze zijn sinds kort christen en niet van de vrijzinnige soort: Nahed Selim en Amanda Kluveld. Zijn ze nog gehecht aan de liberale waarden waar ze vroeger voor streden?

Nahed Selim en Amanda Kluveld verschillen als de maan en de zon: de een komt uit Egypte, terwijl de ander Nederlands-Indische wortels heeft, de een werd opgevoed als moslim, terwijl de ander in een atheïstisch gezin opgroeide. En Nahed is de rust zelve, terwijl Amanda vol vuur kan spreken. Lees verder

De beste reliboeken van 2017

Mijn top 3 van de beste reliboeken van 2017


Kaft Wallet1: Bart Wallet, ‘Christendom en antisemitisme. Tweeduizend jaar confrontatie’

Bijzonder helder en confronterend overzicht van de geschiedenis van het antisemitisme en de beschamende rol van de christelijke kerk daarin, bijvoorbeeld bij monde van kerkvader Chrysostomos en reformator Luther. Hoe de Joden als vermeende godsmoordenaars het doelwit werden van theologisch gemotiveerde gruwelijkheden. Augustinus’ respect voor de bewaarders van de heilige schrift zou nog tot na Auschwitz uitzonderlijk blijven. Hulde ook voor Karel Kindermans’ illustraties. Bijbehorende tentoonstelling is nog tot 6 januari te zien in de sjoel van Elburg. Lees verder

Het nieuwe stoer: bovenmenselijke vaderliefde

Bespreking van drie boeken van vaders over hun gehandicapte kinderen: Willem Vissers, Samuel, Sander Verheijen, Ik kan er nét niet bij en Beer Boneschansker, Een huis voor Hannah.


‘Er klopt iets niet’, weet Bernique, de vrouw van Willem Vissers, al meteen na de geboorte van Samuel. En als de kleine van Sander en Jip Verheijen wel veel lacht maar nog steeds niet rechtop kan zitten, kijken ze elkaar steeds vaker aan: ‘Dat is toch gek?’ Inderdaad krijgen ze niet lang daarna van de neuroloog te horen dat het ‘niet goed’ is met hun zoontje. Lees verder

De Bijbel voor Happinezlezers

Recensie van Inez van Oord, Rebible. Ontdekking van vergeten verhalen. Kosmos, 264 blz.

Twee sterren


Kaft Van OordDe schrijfster

Inez van Oord (1958) is journaliste en bladenmaakster: ze bedacht onder andere het spirituele maandblad ‘Happinez’, waarin ze ‘geestverruimende verhalen’ schreef over hindoeïsme en boeddhisme. In 2016 werd haar boek ‘Als jouw leven een cirkel is, waar sta je dan?’ uitgeroepen tot het beste spirituele boek van het jaar. De tweede stem in ‘Rebible’ is van haar oudere broer Jos (1948), theoloog, emeritus predikant en verhalenverteller. Lees verder

Vreemde en vreemdere talen in Europa

Interview met Gaston Dorren (1965), taaljournalist en schrijver van ‘LINGUA. DWARS DOOR EUROPA IN 69 TALEN’. Athenaeum-Polak & Van Gennep, 359 blz.


Kaft DorrenLingua bestaat uit korte portretten van 69 Europese talen en ik focus in elk portret op één bepaald aspect van die taal, waardoor je al lezend een redelijk overzicht krijgt van het Europese taallandschap. Opvallend aan het Frans is bijvoorbeeld dat die taal ernaar streeft om zo dicht mogelijk bij het Latijn te blijven en heel hard zijn best doet om de sporen van het Latijn zichtbaar te houden met allerlei medeklinkers die je niet uitspreekt maar wel schrijft – een geval van ongezonde moederbinding, vind ik.

Een ander voorbeeld is de vraag waarom de Zwitsers een heel ander Duits spreken dan de Duitsers. Lees verder

Kom vrouwen, aangepakt!

Interview met Bart Lankester, historicus, copywriter en schrijver van Kom vrouwen, aangepakt! De revolutie van socialiste Trien de Haan. Prometheus, 344 blz.


Kaft Lankester Wilde staking

“Trien de Haan (1891-1986) was de zus van mijn stiefoma. Ik had een verhaaltje geschreven over haar man Bart en daarna ging ik voor de gein eens zoeken op Trien. Ik kwam toen onder meer terecht op de lijsten die de Binnenlandse Veiligheidsdienst vanaf de jaren ’20 had aangelegd van zo’n 6500 linksextremistische personen die in de gaten werden gehouden. Trien stond daar pontificaal op, als ‘zeer actief’, een kwalificatie die aan ongeveer dertig mensen gegeven was, onder wie twee vrouwen; de andere was Henriëtte Roland Holst, indertijd de grote voorvrouw van de socialistische beweging. Lees verder

Een nog steeds akelig spannend stuk wereldgeschiedenis

Recensie van CHRISTOPHER DE BELLAIGUE, ‘DE ISLAMITISCHE VERLICHTING. DE ONTMOETING TUSSEN DE ORIËNT EN HET WESTEN IN DE MODERNE TIJD’. Nieuw Amsterdam, 416 blz.

vier sterren


Kaft BellaigueDe schrijver

Christopher de Bellaigue (1971) studeerde Hindi en Perzisch in Cambridge, leerde Turks en was eind jaren ’90 correspondent voor ‘The Economist’ in (Oost-)Turkije. In 2001 trouwde hij met de Iraanse kunstenares Bita Ghezelayagh en werd Teheran zijn standplaats, ten tijde van Bush’ ‘War on Terror’. Terug in Engeland beschreef hij in ‘Patriot of Persia’ (2012) het leven van Mohammad Mossadeq, de Iraanse liberale premier die in 1951 het lef had om de olie-industrie te nationaliseren, wat twee jaar later werd afgestraft met een Amerikaans-Britse coup. Lees verder

Dankzij atheïsten je geloof verdiepen

Recensie van Anselm Grün en Tomáš Halík, Geloven op de tast. Als geloof en ongeloof elkaar ontmoeten. Meinema, 192 blz.

drie sterren


Kaft Grun HalikDe schrijvers

De Duitse benedictijnse monnik Anselm Grün (1945) is inmiddels een bekende naam in deze rubriek: deze populaire theoloog, filosoof en zielzorger heeft tientallen veel vertaalde bestsellers geschreven. Ook de Tsjechische priester, psychotherapeut en hoogleraar sociologie Tomáš Halík (1948) verzamelde hier eerder al sterren met zijn ‘Geduld met God’ (vertaald in 2011) en ‘Nacht van de biechtvader’ (2016), die opvielen om hun intellectuele en spirituele zeggingskracht. Een gezamenlijk boek van deze twee veelgeprezen Midden-Europese christelijke auteurs maakt dus reuzebenieuwd. Lees verder

‘Wapen u tegen de almacht van GAFA’

Interview met Franklin Foer, schrijver van Ontzielde wereld. De existentiële dreiging van Big Tech (2017).


Kaft FoerDe almacht van technologiebedrijven als Google, Amazon, Facebook en Apple is geen natuurverschijnsel. We moeten ons weren, is de boodschap van Franklin Foer.

Denkt u vooral niet dat Franklin Foer niets van internet moet hebben. Als knulletje van tien fantaseerde hij al over een manier om op elk gewenst moment elk tv-programma te kunnen bekijken en elk boek te kunnen lezen, dus toen hij ruim twintig jaar later zijn eerste e-reader kocht, was dat een magisch moment. Ook zult u hem niet romantisch horen terugverlangen naar het smartphoneloze tijdperk: als zijn twaalfjarige dochtertje Lees verder

De mens achter Luther

Interview met Craig Harline, schrijver van ‘WERELD IN WANORDE. MAARTEN LUTHER EN DE GEBOORTE VAN DE REFORMATIE’ (2017).


De Amerikaanse historicus Craig Harline wil met zijn biografie geen standbeeld voor Maarten Luther maken, maar hem in zijn menselijkheid laten zien.

Voor wie er nog geen genoeg van heeft: op de valreep van het Lutherjaar verscheen bij uitgeverij Vantilt een nieuwe Lutherbiografie, ‘Wereld in wanorde’, van de Amerikaanse historicus Craig Harline. De zoveelste in een reeks van honderden, over de laatste vijf eeuwen misschien zelfs wel duizenden, geeft de auteur grif toe: men beweert dat er alleen over Jezus zelf meer geschreven is. Maar Harline is toevallig wel de schrijver van ‘Jacobs vlucht’, een bijzonder familieverhaal over honderd jaar religieuze koppigheid ten tijde van de Reformatie, dat heel hoog op de lijst stond voor de Libris Geschiedenis Prijs 2017. Is zijn nieuwste boek ook zo bijzonder? Lees verder