Monotheïsme en/of geweld

Recensie van Sam Janse, Is het de schuld van de ENE? In gesprek met Paul Cliteur en anderen over monotheïsme en geweld. Boekencentrum/Boekscout, 224 blz.

vier sterren


Kaft Sam Janse, Is het de schuld van de ENE?De schrijver

Theoloog Sam Janse (1949) was hervormd predikant in onder meer Woerden en Driebergen en docent aan de Protestantse Theologische Universiteit. In 2000 promoveerde hij op de heilshistorische betekenis van Jeruzalem in de brieven van Paulus (en de hermeneutische implicaties daarvan). Het Teylers Godgeleerd Genootschap uit Haarlem kende hem een gouden penning toe voor zijn studie naar het gebruik van Psalm 2 in het jodendom en christendom. Een eerder boek van hem over geweld is ‘De tegenstem van Jezus. Over geweld in het Nieuwe Testament’ (2006). Janse schrijft regelmatig essays en recensies voor Letter & Geest. Lees verder

Jodenbekering voor kinderen

Interview met Ewoud Sanders, Levi’s eerste kerstfeest. Jeugdverhalen over jodenbekering 1792-2015. Vantilt, 530 blz.


Kaft Ewoud Sanders, Levi's eerste kerstfeestTaalhistoricus Ewoud Sanders schreef ‘Levi’s eerste kerstfeest’, een zo goed als compleet overzicht van Nederlandse jeugdboeken over jodenbekering. Het blijkt een hele stapel te zijn: christelijke kinderboekjes vol antisemitisme en tegelijkertijd zendelingenliefde voor het uitverkoren volk. En wat hem nog het meeste verbaasde: ze verschijnen nog altijd in grote oplagen, voor steeds jongere kinderen.

Een paar jaar geleden stuitte Ewoud Sanders op een zondagschoolboekje uit 1900, ‘Levi de boekenjood’, over een joodse straathandelaar. Lees verder

PKN in dialoog met of over moslims

Recensie van Jaap Kraan, Met het oog op moslims. Theologen en de Protestantse Kerk in dialoog met moslims van 1960 tot 2010. Boekencentrum, 342 blz.

drie sterren


kaft Kraan, Met het oog op moslimsDe schrijver

Jaap Kraan (1945) begon ooit als (gereformeerd) predikant in Appelscha en studeerde in Kampen af met als hoofdvak Missiologie. Van 1978 tot 1985 werkte hij in Pakistan bij een studiecentrum voor de dialoog tussen christenen en moslims. Terug in Nederland werd hij predikant voor de ontmoeting met moslimleerlingen in het christelijk onderwijs; ook was hij synodelid van de PKN. Tot zijn emeritaat stond hij in Bergum. Eerdere boeken: ‘Bijbel en andersgelovigen’ (1987) en ‘Pakkende preken’ (2009). Lees verder

Van Marxveldt, de koningin van het meisjesboek

Recensie van Monica Soeting, Cissy van Marxveldt. Een biografie. Atlas Contact, 464 blz.


Wie Cissy van Marxveldt zegt, zegt Joop ter Heul. Een naam waarbij mijn inmiddels oudere meisjeshart altijd een huppeltje maakt. Nog zie ik in het tomadorekje van mijn zus de vijf Witte Ravenpockets staan. Een halve herfstvakantie lag ik ermee op bed in mijn zolderkamertje. Plus de daarop volgende kerst- en krokusvakantie, want ik had nog niet meteen genoeg van die dartele Joop in haar rebellie tegen de vrouwelijke nuffigheid van een kleertjeszieke moeder en zuster. Lees verder

Over harde Friezen, oude Vlamingen en slappe Waterlanders

Recensie van Cor Trompetter, Doopsgezinden in Friesland 1530-1850. Bornmeer, 176 blz.

drie sterren


Kaft TrompetterDe schrijver

Cor Trompetter (1956) is historicus met een bijzondere belangstelling voor de geschiedenis van het platteland; hij promoveerde in 1995 op de rol van de doopsgezinde textielondernemers in Twente. Daarnaast is hij thuis in de Friese geschiedenis, blijkens zijn eerdere boek ‘Eén grote familie. Doopsgezinde elites in de Friese Zuidwesthoek 1600-1850’ (2007). In het dagelijkse leven is Trompetter wethouder in de Friese gemeente Weststellingwerf. Lees verder

Mieke, we maken er een Rolls-Royce van!

Interview met Mieke Melief, schrijfster van Hier in het Oosten alles wel. Een Amsterdamse familie in China (2016). 415 blz.


Kaft Melief“Mijn lievelingsoom trouwde in 1951 met een heel jonge Anneke de Jongh, die als expat-kind in China was opgegroeid en toen net een paar jaar terug was in Nederland. Er hing altijd zo’n aureool om de familie De Jongh heen: ze waren toch een beetje anders, kosmopolitisch. Ze hadden iets buitenlands, iets zwierigs dat Nederlanders in die tijd niet hadden. Maar hoe dat daar in China allemaal gegaan was, dat wist ik niet.

Dus toen ik met pensioen ging, leek het me leuk om haar daar eens naar te vragen en dat in een paar maanden op te schrijven. Ze begon toen al meteen over het jappenkamp in de Noord-Chinese stad Weihsien, Lees verder

Waardoor voel je je Joods?

Recensie van Ronit Palache, Ontroerende onzin. De joodse identiteit in het Nederland van nu. Prometeus, 312 blz.

drie sterren


Kaft Palache - Ontroerende onzinDe schrijfster

Ronit Palache (1984) is hoofd publiciteit bij uitgeverij Prometeus en journaliste. Ze interviewt maandelijks onbekenden in een talkshow in de Rode Hoed en tussen 2013 tot 2016 schreef ze voor het Nieuw Israëlitische Weekblad in de rubriek ‘Mensch’ wekelijks een portretje van onbekende Joodse Nederlander. Palache gelooft niet in God, maar ze komt graag in de ‘snoge’, de Portugese synagoge in Amsterdam, waar haar vader voorzanger is. “Mijn jodendom bestaat voor tachtig procent uit dit gebouw,” vertelde ze begin december in een interview in Trouw. Lees verder

Beste reliboeken 2016

De drie beste religieboeken die ik in 2016 voor Trouw las:


Kaft Stanford, JudasPeter Stanford, Judas. De verontrustende geschiedenis van de afvallige discipel. De Bezige Bij, Amsterdam/Antwerpen, 367 blz.

Degelijk journalistiek onderzoek naar de grootste schurk uit de christelijke cultuurgeschiedenis: Judas. Verrader, geldwolf, zelfmoordenaar. De enige mens voor wie eeuwenlang geen verlossing denkbaar was, hoewel er heel wat kanttekeningen bij zijn misdaad te maken zijn. Blijkt in antisemitische tijden schokkend vaak als zondebok van stal te zijn gehaald.

 

Lees verder

Willem Weststeijn: leesverslaafd slavist

Interview met Willem Weststeijn (1943), slavist, boekaholic en schrijver van ‘Een jaar lang lezen. Verslag van een verslaving.’ Uitgeverij Lias, 351 blz.


“Ik ben al jong verslaafd geraakt aan lezen, W.G. van der Hulst kan ik me nog goed herinneren. Ik had altijd een grote hoeveelheid boeken tot mijn beschikking: mijn vader kocht als hoofd van een school de boeken en voor die de bibliotheek ingingen, las ik ze, heerlijk was dat. Op de middelbare school leerde ik andere literatuur kennen, Dickens en vooral de Russen vond ik fantastisch. Ik denk dat ik vanaf mijn achttiende minimaal zo’n honderd boeken per jaar lees en nu ik met pensioen ben, zit ik op zo’n honderdtwintig. Lees verder

2016: wild en jachtig

De volgens mij beste drie Letter & Geest-boeken van 2016


Amy Liptrot, ‘De uitweer’. Vertaald door Robbert-Jan Henkes (Ambo/Anthos)

Leeshoogtepunt van 2016 was voor mij Amy Liptrots ‘De uitweer’, het bezielde verhaal van hoe een wilde jonge Schotse meid in Londen op jacht gaat naar artistiek succes, maar daar al rap aan de drank raakt. Na drie maanden in de rehab vindt ze langzaam maar zeker het noorden weer terug in de fabelachtig ruige natuur van de Orkney-eilanden.

De Bok, kaft BuitPauline de Bok, ‘Buit. Een jachtjaar’ (Ambo/Anthos)

Jaagster Pauline de Bok bracht heel wat natuurliefhebbers in het geweer met haar boek ‘Buit’, over waarom de jacht op everzwijnen en reeën volgens haar niet alleen nodig en nuttig, maar ook leuk en lekker is. Geen gemakkelijke mening, wel een boek dat je flink aan het denken zet over mens en dier.

Kaft OerboekCarel van Schaik en Kai Michel, ‘Het oerboek van de mens. De evolutie en de Bijbel’ (Balans)

Derde verrassing: Carel van Schaik en Kai Michel met hun antropologische interpretatie van de Bijbel, in ‘Het oerboek van de mens’. Zo zouden zondeval en verdrijving uit het paradijs duiden op de rampzalige overgang van de jagers-verzamelaarssamenleving naar landbouw en veeteelt. Hun conclusie: ondanks alle monotheïsme getuigt de Bijbel onderhuids vooral van een mensheid die van d’r nooit niet afscheid zal nemen van aangeboren, bijgelovige intuïties. Wilde speculaties? Vast. Maar wat een heerlijke aanleiding om het Boek der Boeken zelf er weer eens bij te pakken.


EEN GEREDIGEERDE VERSIE VAN DEZE TOP DRIE VERSCHEEN OP 17 DECEMBER 2016 IN

logo Trouw