Rode bisschop gered van de vergetelheid

Recensie van Eduardo Hoornaert, Helder Camara. Als het leven gave wordt. Uit het Portugees vertaald door Erik Galle. Halewijn/Adveniat, 310 blz.

Drie sterren


De schrijver

De van oorsprong Vlaamse Eduardo Hoornaert (1930) is docent kerkgeschiedenis geweest in João Pessoa en later aan het Instituut voor Theologische en Pastorale Studies in Fortaleza, beide in het noordoosten van Brazilië. Van 1964 tot 1980 werkte hij als parochiepriester in Recife samen met Helder Camara, die daar toen aartsbisschop was. Lees verder

Waarom droeg Jackie K. een sluier?

Recensie van Mineke Schipper, ‘Weduwen. Een nooit vertelde geschiedenis’. Prometheus, 248 blz.


Misschien moet je het eerst zelf worden om het te beseffen, maar een flink deel van de wereldbevolking is weduwe. Vrouwen worden immers gemiddeld ouder dan mannen en ze trouwen bijna overal met een man die ietsje tot stukken ouder is. Benijd wordt hun lot zelden, zeker als ze veel van hun partner hielden, iets wat voor weduwnaars natuurlijk evengoed geldt.

Toch denk ik bij het woord weduwe niet alleen aan verdriet en medeleven, maar ook aan zelfstandige en kordate vrouwen als de Weduwe Van Nelle, Joustra en mijn eigen oma, die na de dood van hun man het familiebedrijfje in zware shag en koffie, berenburg respectievelijk thee pas echt deden opbloeien. Lees verder

En toch wist die familie te overleven

Recensie van Anita Terpstra, Al mijn moeders. Een familiegeschiedenis van analfabeten, armen en arbeiders. Thomas Rap, 224 blz.


Stamboomonderzoek, je wortels vinden, jezelf kunnen herkennen in je voorgeslacht – de mensheid is er voorlopig nog niet over uitgeschreven. Journaliste en thrillerauteur Anita Terpstra (1974) schreef een paar jaar terug al ‘Het huis vol’, over de onvoorstelbaar grote gezinnen waarin haar ouders in de Friese Wouden waren opgegroeid (van zeven tot zelfs veertien kinderen) en de armoede die daarmee gepaard ging, ook in emotioneel opzicht. Voor haar nieuwe boek, ‘Al mijn moeders’, duikt ze nog dieper het verleden in en volgt ze het spoor zeven generaties terug, tot halverwege de achttiende eeuw. Hoe zag het leven van dan met name al haar (bet/over/groot)moeders eruit, die kinderen kregen met een Evert, Johannes of Hendrik Borger? Lees verder

Dorothy Day: nog net niet heilig

Recensie van Jim Forest, Alles is genade. Een biografie van Dorothy Day. Damon, 395 blz.


Kaft DayGrote kans dat u niet weet wie Dorothy Day was. Of, zoals het mij verging, eerst denkt aan de actrice Doris Day, die van het liedje ‘Que sera, sera’. Helemaal mis natuurlijk. Toch gaat de Amerikaanse Dorothy Day (1897-1980) door voor een van de invloedrijkste katholieken van haar tijd en hoort ze volgens paus Franciscus thuis in het rijtje Abraham Lincoln, Martin Luther King en Thomas Merton. Er loopt zelfs een procedure om haar officieel heilig te verklaren – iets wat ze zelf, zoals een ware heilige betaamt, ongetwijfeld onzin had gevonden. Onzin of niet: de Nederlandse vertaling van Forests dikke Daybiografie uit 2011 heeft ze zeker verdiend, al was het maar omdat ze veertig jaar na haar dood tot in Amsterdam Zuid-Oost en Amstelveen nog altijd mensen inspireert tot daadwerkelijke barmhartigheid. Lees verder

Ze waren met te veel

Recensie van ANITA TERPSTRA, HET HUIS VOL. EEN GESCHIEDENIS VAN HET NAOORLOGSE GROTE GEZIN. Hollands Diep, 286 blz.


Kaft TerpstraModerne ouders druk? Kijk dan eens naar de grote gezinnen van vroeger

Werk, twee kinderen, het huishouden en ook nog een sociaal leven willen onderhouden. Hoe houd je in hemelsnaam al die ballen in de lucht? Maar als thrillerschrijfster en journaliste Anita Terpstra (1974) dreigt te bezwijken aan zelfmedelijden, dan denkt ze aan haar grootouders die vlak na de Tweede Wereldoorlog heel wat meer kinderen hadden (op) te voeden. Zo had Anita’s moeder Geertje maar liefst dertien broers en zussen: oma Antje kreeg tussen 1945 en 1960 bijna elk jaar wel een kind, onder wie een geestelijke gehandicapt meisje en, ook tot haar eigen verrassing, op het laatst zelfs een tweeling. Lees verder

Frédéric Lenoir zoekt het geluk

Interview met Frédéric Lenoir, filosoof en schrijver van het boek Over geluk.


Afgelopen weekend was filosoof Frédéric Lenoir een belangrijke publiekstrekker van het jaarlijkse Happinez-festival. Inderdaad een prima plek om te vertellen over zijn onlangs vertaalde boek ‘Over geluk’, waarin hij het begrip ‘geluk’ ontrafelt, in oost en west, van Boeddha tot Schopenhauer, bij Aristoteles, Tchouang-tse, Epicurus en Montaigne. En hij uiteindelijk terecht komt bij Spinoza. Lees verder