Frédéric Lenoir zoekt het geluk

Interview met Frédéric Lenoir, filosoof en schrijver van het boek Over geluk.


Afgelopen weekend was filosoof Frédéric Lenoir een belangrijke publiekstrekker van het jaarlijkse Happinez-festival. Inderdaad een prima plek om te vertellen over zijn onlangs vertaalde boek ‘Over geluk’, waarin hij het begrip ‘geluk’ ontrafelt, in oost en west, van Boeddha tot Schopenhauer, bij Aristoteles, Tchouang-tse, Epicurus en Montaigne. En hij uiteindelijk terecht komt bij Spinoza. Lees verder

Laat Jezus toch gewoon Jezus zijn

Interview met Johan Leman over Edward van der Kaaijs De ongemakkelijke waarheid van het christendom

copyright foto Johan Leman: Bart Van der Moeren


Foto Leman Bart Van der MoerenTweeduizend jaar na dato zijn we nog niet over de historische Jezus uitgepraat. Kwam hij nu wel of niet uit Nazareth? Is hij werkelijk gekruisigd? Opgestaan? Kan dat eigenlijk wel? Hoe betrouwbaar zijn de historische bronnen? Wat is mythe en wat is waar gebeurd? Lees verder

Waanzin, een zegen voor de mensheid

Interview met André Klukhuhn, chemicus, filosoof en schrijver van Over de grenzen van de rede. Amsterdam: Prometheus/Bert Bakker (2015).

Copyright Foto’s André Klukhuhn: Patrick Post


Vanuit evolutionair oogpunt is waanzin noodzakelijk. Alle belangrijke kunstenaars, filosofen, wetenschappers en mystici waren gek, betoogt filosoof André Klukhuhn.


André Klukhuhn (copyright foto: Patrick Post)

Na de slaven, de arbeiders, de vrouwen en de homoseksuelen zijn de waanzinnigen aan de beurt om zich te emanciperen, stelt filosoof André Klukhuhn in zijn nieuwste boek, Over de grenzen van de rede. En niet alleen omdat een menswaardige en respectvolle behandeling voor de waanzinnigen zelf natuurlijk veel prettiger is – de geschiedenis staat bol van de gruwelijkheden waarvan je als gek het slachtoffer kon worden, soms zelfs vanuit de beste bedoelingen. Maar ook omdat we met z’n allen niet zonder mensen kunnen aan wie een of veel steekjes los zitten. Waanzin (waaronder Klukhuhn ook religieuze ervaringen rekent) is zelfs cruciaal voor de instandhouding van de menselijke soort, is agnost Klukhuhns conclusie. Lees verder

Engelen met een apenstaart

Twee reacties bij de verschijning van Karen Armstrongs boek ‘In naam van God. Religie en geweld’. Amsterdam: Bezige Bij, 2015, 638 blz.


Kaft Armstrong In naam van GodReligie en geweld. Het lijken twee bloedige handen op één buik, vooral als het over de islam gaat. Maar ook christenen kunnen er wat van: kruistochten, brandstapels en – nog niet zo lang geleden – etnische zuiveringen in Bosnië. Vlijmscherpe argumenten tegen elke vorm van religie? Maakt het geloof mensen inderdaad zo wreed? In haar nieuwste boek In naam van God onderzoekt Karen Armstrong de wereldgeschiedenis op het verband tussen geweld en religie. Lees verder

Hebe Kohlbrugge: negen levens en lef voor tien

Interview met Hebe Kohlbrugge (1914), hervormd verzetsvrouw


Hebe Kohlbrugge (foto Jörgen Caris)Volgende week hoopt ze honderd te worden, een dametje van nog geen vier turf hoog, met negen levens en lef voor tien. Ze was de Duitse bezetter steeds te slim af, sloot in Ravensbrück vriendschap voor het leven met felle Tsjechische communistes en reisde na de oorlog onvermoeibaar Oost-Europa af om christenen te helpen in vrijheid te blijven geloven. Een interview met een vrouw met een missie, veel verhalen en zeer uitgesproken meningen. Lees verder

Rein Gerritsen: ‘De gevangenis is achterhaald’

Interview met Rein Gerritsen, schrijver van Filosoof in de bajes (2014)


Rein Gerritsen (foto Jörgen Caris)Als het aan filosoof Rein Gerritsen ligt, wordt de Nederlandse gevangenis zo snel mogelijk opgeheven. Althans in de vorm zoals wij die kennen. Omdat het instituut gevangenis in de praktijk bijna al zijn zo nobel ogende doelen voorbijschiet. En omdat de gevangenis een uiting zou zijn van wat de schrijver György Konrád het ‘Auschwitz-syndroom’ noemde – een proces waarin het individu absoluut onderworpen wordt aan de staat. Lees verder

Carine Philipse: ‘Ik werd door God aangeraakt’

Interview met Carine Philipse, schrijfster van Jij zingt in mij Jouw naam (2013)


Carine Philipse (foto Werry Crone)Vrijzinnig predikante Carine Philipse legde een overrompelende ervaring vast in haar Mystiek dagboek. “Ik hoop dat dit boek mensen helpt contact te leggen met de laag in henzelf waar zij God kunnen ontmoeten.”


Voluit heet ze Catherina Alexandrina. “Naar Catherina van Alexandrië,” vertelt Carine Philipse. “Ze leefde in de derde eeuw, onder keizer Maxentius. Ze was christen en heel erg goed onderlegd, waarschijnlijk een prinses. Lees verder

Hans Driessen: ‘Adorno heeft voor 10.000% gelijk gekregen’

Interview met Hans Driessen, vertaler van Adorno’s Minima moralia (1951/2013)


Hans Driessen (foto Jörgen Caris)Ooit, in de jaren ’70, was Adorno met Marcuse en Sartre verplichte lectuur voor aankomende intellectuelen. Wie het hart op de juiste plaats had, maar niet wilde heulen met het reëel bestaande socialisme, had wel iets van hem in de kast staan. Niemand kon namelijk zo stellig, zo poëtisch en met zoveel gezag opschrijven wat er mis was met de commerciële Amerikaanse massacultuur. Ook gaf hij de naoorlogse generatie oog voor totalitaire tendensen – van welke politieke signatuur dan ook. Lees verder

Roemi als spirituele sauna

Interview met Abdulwahid van Bommel, vertaler van Roemi’s Masnawî


Abdulwahid van Bommel (foto Mark Kohn)Drie jaar heeft Abdulwahid van Bommel (1944) eraan gewerkt, op een dieet van sterke koffie. Want Roemi vertalen met een volle maag, dat gaat niet. Daarvoor gaan de ruim 25.000 verzen van de Masnawî te veel over het duizelingwekkende verlangen terug naar God, naar de geliefde vriend, naar de baarmoeder – zoals een rietfluit klaaglijk getuigt van heimwee naar het rietbed waaruit zij is losgesneden. Lees verder