Gebruik de Bijbel zoals Jezus dat deed

Recensie van RICHARD ROHR, SPIRITUEEL BIJBELLEZEN. Uit het Engels vertaald door Daan Savert. KokBoekencentrum, 61 blz.

Drie sterren


De schrijver

Richard Rohr (1943) is een Amerikaanse franciscaner priester, mysticus en successchrijver van al ruim dertig populair-spirituele titels, waarvan er inmiddels een vijftal in het Nederlands is vertaald. Helaas is ‘De weg van de wildeman’ uit 1993, over de spirituele emancipatie van de man, me indertijd ontgaan, de intrigerende titel ten spijt. Collega-recensenten Sjoerd Mulder en Wolter Huntinga waren eerder maar matig enthousiast over zijn recentere ‘Goddelijke dans’ (2017) en ‘Het Christusmysterie’ (2019). Maar omdat niet alleen Rohr veel moois in het getal drie ziet, aan mij nu de taak zijn nieuwsteling, ‘Spiritueel Bijbellezen’, zo onbevangen mogelijk te bespreken. Lees verder

Hofdame van prinses Margaret

Recensie van Anne Glenconner, ‘De hofdame. Mijn bijzondere leven in de schaduw van de Britse kroon’. Uit het Engels vertaald door Marja Borg. Ambo|Anthos, 336 blz.


De hofdame van prinses Margaret doet haar eigen boek open.

Ook zo verslingerd geraakt aan ‘The Crown’, die Netflix-serie over koningin Elizabeth II? Dat u nu al uitkijkt naar het vierde seizoen, eind dit jaar? Of verbaast u zich altijd al graag over die rare royals aan de overkant van de Noordzee? Dan hoeft u zich de komende tijd niet te vervelen. Zo verschijnt volgende week ‘Koningin Elizabeth II. De biografie’, de Nederlandse vertaling van Sally Bedell Smith’ kloeke boek uit 2012.

Maar als u echt versteld wilt staan van hoe de allerhoogste Britse adel de dag zoal doorkomt, dan kunt u dit najaar terecht bij de memoires van Anne Glenconner (1932), de oudste dochter van de vijfde graaf van Leicester. Ze was dertig jaar lang de hofdame van prinses Margaret, die nogal stoutige zus van de koningin. Lees verder

Nog meer levenslessen van Job

Recensie van Ad van Nieuwpoort, Leven! zonder oplossing. De parabel van Job als levensles. Prometheus, 111 blz.

Drie sterren


Kaft NieuwpoortDe schrijver

Ad van Nieuwpoort (1966) was protestants predikant in Amstelveen, aan de Amsterdamse Zuidas en in Bloemendaal; binnenkort treedt hij aan als dominee van Duinzichtkerk in Den Haag. In zijn boek ‘Uit de tijd’ uit 2016 noemde hij zichzelf ‘een liberale dorpsdominee’, wiens deur ook openstaat voor ongelovigen en mensen die ooit zijn afgeknapt op een beknellende kerk. Van Nieuwpoort schreef eerder ook een aantal actuele bespiegelingen bij verhalen uit met name het Oude Testament. In 2017 verscheen ‘Hier ben ik’, een bioscoopfilm over zijn pastorale werk in het even welvarende als gestreste Bloemendaal. Verder is hij stamgast bij ‘Nieuws&Co’ op Radio 1. Lees verder

Taizé: het levensverhaal van frère Roger

Recensie van Sabine Laplane, FRÈRE ROGER. DE BIOGRAFIE OVER DE STICHTER VAN TAIZÉ. Uit het Frans vertaald door Renée Soffers. Berne Media | Halewijn, 480 blz.

Drie sterren


De schrijver

Classica en theologe Sabine Laplane is zuster van de apostolische gemeenschap van Saint-François-Xavier. In de zomer van 1970 raakte ze in Taizé onvergetelijk onder de indruk van de toen 55-jarige frère Roger, hoe hij daar in zijn witte gebedskleed op een krukje zat in een zee van jongeren. Ze kwam daarna nog vaak terug in Taizé en schreef in 2008 ‘Prier 15 jours avec frère Roger de Taizé’. Haar nu vertaalde biografie van frère Roger verscheen oorspronkelijk in 2015, tien jaar nadat hij op 90-jarige leeftijd was doodgestoken door een verwarde Roemeense vrouw. Lees verder

De vroedvrouw verloste ook de taal

Recensie van Sverker Johansson, De oorsprong van taal. Waar, wanneer en waarom de mens begon met praten. Uit het Zweeds vertaald door Lucy Pijttersen en Marit Kramer. Meulenhoff, 416 blz.


Bakerpraatjes. Het is een ander woord voor het onzinnige geklets waarom ouderwetse, ondeugdelijk geschoolde kraamverpleegsters vroeger kennelijk bekend stonden. Toch zou het, zo stelt de Zweedse multigeleerde Sverker Johansson (1961), waarschijnlijk nooit wat met de mensheid zijn geworden als onze verre voormoeders van de inmiddels uitgestorven mensensoort Homo Erectus elkaar zo’n 1,8 miljoen jaar geleden niet waren gaan helpen bij de steeds zwaardere bevalling. Omdat de kraamvrouwen het niet meer alleen af konden, nu hun bekkens zoveel smaller en de hoofdjes van de baby’s zoveel groter waren geworden. Volgens Johansson is het heel goed denkbaar dat die hulpvaardigheid en dat vertrouwen in elkaar de bakermat van onze taal is geweest. Lees verder

Aanstekelijk visitekaartje van een beminnelijk pinksterman

Recensie van Samuel Lee, Verlangen naar een nieuw christendom. Uit het Engels vertaald door Daan Savert. KokBoekencentrum, 133 blz.

Vier sterren


Kaft LeeDe schrijver

Samuel Lee (1970) is een ware wereldburger. Hij werd geboren in het Midden-Oosten, kwam op zijn veertiende naar Nederland, is getrouwd met een Zuid-Koreaanse vrouw en werd in Spanje door Jezus geroepen. In 1994 stichtte hij in Amsterdam Zuid-Oost een eigen Engelstalige pinkstergemeente, waar vooral hoofdzakelijk Aziaten en Afrikanen komen. Lee promoveerde aan de VU op het christendom in Japan en is nu directeur van het Center for Theology of Migration, voor immigrantenpastores.

Ook is hij de oprichter van de Foundation Academy of Amsterdam, waar ongedocumenteerde immigranten onderwijs op academisch niveau kunnen volgen. Afgelopen november werd hij tot zijn grote verrassing uitgeroepen tot de huidige Theoloog des Vaderlands – hijzelf noemt zichzelf overigens liever ‘theoloog van de straat’. Lees verder

Lofzang op de Romeinse vrouw

Recensie van Plinius, Mijn lieve Calpurnia. Romeinse vrouwenportretten. Vertaald en toegelicht door Vincent Hunink, ingeleid door Emily Hemelrijk. Athenaeum – Polak & Van Gennep, 103 blz.


Een smachtende minnaar die wakker ligt met het beeld van zijn geliefde voor ogen. Wiens voeten hem naar haar slaapkamer voeren, ook al weet hij dat ze de stad uit is. Waardoor hij voor een dichte deur staat en zich toch een beetje afgewezen voelt. Zich dan maar op zijn werk stort, in de hoop dat dat enorme gemis aan zijn liefste tot rust brengt. Haar hartstochtelijke brieven schrijft, waarin hij haar smeekt hem elke dag terug te schrijven. Roerend. Maar niet bijzonder, zult u zeggen. De mensheid zal niet gauw ten onder gaan aan een gebrek aan liefdespost.

Toch zijn geen alledaagse liefdesbrieven die de Romeinse schrijver en politicus Plinius de Jongere in het jaar 107 aan zijn echtgenote Calpurnia schreef, toen zij na een miskraam de zomer in een villa in Campania doorbracht om weer wat op gewicht te komen. Lees verder

Oerknal daverend startschot van de heilsgeschiedenis?

Recensie van Corien Oranje, Cees Dekker en Gijsbert van den Brink, Oer. Het grote verhaal van nul tot nu. Ark Media, 160 blz.

Vijf sterren


Kaft OerDe schrijvers

‘Oer’ heeft maar liefst drie auteurs. Theoloog Gijsbert van den Brink kent u wellicht van zijn ‘En de aarde bracht voort’ (2017). Daarin onderzocht hij, reformatorisch gewaagd, of en hoe het Bijbelse scheppingsverhaal samengaat met de evolutietheorie. Cees Dekker is moleculair biofysicus aan de Technische Universiteit in Delft en vindt eveneens dat wetenschap en geloof elkaar niet bijten. Hij was redacteur van de bundel ‘Schitterend ongeluk of sporen van ontwerp?’ (2005), die aanleiding gaf tot een orkaan van wetenschappelijke kritiek op het theorie dat er een ‘intelligent design’ achter het ontstaan van de wereld zou zitten. Vijf jaar geleden gooide hij met theologe en schrijfster Corien Oranje met ‘Het geheime logboek van topnerd Tycho’ een meteoriet in dit maal de christelijk-orthodoxe vijver. In dit kinderboek zocht schoolkinderen uit hoe het zat het de oerknal, hoewel sommige van hun ouders beweerden dat die er nooit geweest was. Lees verder

Klagen en vragen mogen best

Recensie van Elise Brouwer, Lijden. De lessen van Job. Kok Boekencentrum, 80 blz.

Drie sterren


Kaft BrouwerDe schrijfster

Elise Brouwer (1986) is naast schrijfster ook docente Nederlands en Engels aan de Marnix-academie, een opleiding voor leraren in het basisonderwijs. Twee jaar geleden verscheen haar ‘Woestijnregen’, waarin ze vertelde over haar depressie en worsteling met God.

De thematiek

‘Lijden’ is een boekje uit de serie geloof van ‘Puur!’, een lifestyle magazine voor christelijke vrouwen. Eerdere titels uit deze reeks zijn ‘Schoonheid’, over het Bijbelboek Esther en ‘Zichtbaar’, waarin het boek Daniël centraal stond. En nu is dan het thema lijden aan de beurt, beschreven door iemand die zelf ooit diep in de put heeft gezeten. Als christen kwam ze toen uit bij het boek Job, die het immers ook maximaal voor de kiezen kreeg. Lees verder

Geduldig instemmen met nutteloos lijden

Recensie van Simone Weil, Liefde is licht. Religieuze teksten. Vertaald door Laurent Bastiaens. KokBoekencentrum, 287 blz.

Drie sterren


Kaft WeilDe schrijfster en haar vertaler

Simone Weil (1909-1943) was een linkse, sociaal hoogst sensitieve Franse filosofe uit de intellectuele kringen rond Sartre en De Beauvoir; Albert Camus noemde haar ‘de enige grote geest van onze tijd’. Om zelf het moderne slavenbestaan van de arbeiders te ervaren ging ze in een autofabriek werken; ook vertrok ze in 1936 naar Spanje om in de burgeroorlog tegen Franco te vechten. In 1942 vond ze met haar Joodse familie een veilig onderkomen in New York, maar na een paar maanden besloot ze terug te gaan naar Europa om zich vanuit Engeland nuttig te maken voor het Franse verzet. Vanwege haar zwakke gezondheid kwam daar echter niets van. Lees verder