Sympathieke levensgeschiedenis van de eerst en tot nu toe enige Nederlandse paus, Adrianus van Utrecht (1459-1523), die zijn wortels had in de Moderne Devotie. Zijn sobere en korte bewind heeft de kerk niet kunnen behoeden voor de bloedige scheuring van Rooms en Protestant. Met vaart geschreven.
Christiane Berkvens-Stevelinck, En nu ben ik aan de beurt. Spiritualiteit van het sterven.
Niemand hoefde de remonstrantse predikant Christiane Berkvens (1946-2017) nog iets te vertellen over afscheid nemen en sterven: ze nam haar pastorale werk uiterst serieus, verloor twee echtgenoten aan kanker en werd zelf ook twee keer door deze ziekte getroffen. In augustus 2017 is het ten derde male zover, dit keer zonder kans op genezing. In een dagboek vertelt ze in alle eenvoud over niet alleen het verdriet van die laatste maanden, maar ook over volmaakt geluk en het serene contact dat ze met God ervaart. Zie hier de complete recensie.
Anton ten Klooster e.a. (red.), Willibrord door de eeuwen. Botsende culturen en wisselende perspectieven op de apostel van de Lage Landen.
We zijn er nog lang niet uit van wie van ‘de apostel der Friezen’ Willibrord (ongeveer 658-739) is: is hij rooms-, oudkatholiek of toch ook protestants? Voorlopig is het al mooi dat alle mogelijke erfgenamen elkaar rustig kunnen vertellen wat Willibrord voor hen betekent. Hun verwantschap zit vooral in het besef dat Willibrord vreedzaam en dapper pionierde in ongelovige, heidense streken – zo voelt het ook voor de huidige christenen, nu ze weer in de minderheid zijn. Met een zalige uitsmijter van Alquin, Willibrords eerste hagiograaf. Zie hier de complete recensie.
Journaliste Yvonne Zonderop (1955) verliet indertijd stampvoetend de katholieke kerk, maar beseft inmiddels dat we met de secularisering op het punt staan het kindeke met het badwater weg te smijten. Het trauma voorbij heeft ze nu ook oog voor alle prachtigs dat we aan onze christelijke wortels te danken hebben: niet alleen sublieme kunst, maar ook democratische waarden als gelijkheid, individuele verantwoordelijkheid, rechtvaardigheid en naastenliefde. Warmste pleidooi van het jaar voor een herwaardering van onze religieuze erfenis en de diepmenselijke behoefte aan verbinding en geborgenheid.
Brian doet zijn gierende best om zijn opgefokte vader en zwaar gehandicapte broer te helpen, maar wat kun je doen als je nog maar dertien bent? En dan die poëtische zinnen van Jaap Robben. Als hij de komende generatie niet aan het lezen krijgt, lukt niemand dat.
Verrukkelijk geschreven biografie van Rubens via de (niet per se mollige) vrouwen in zijn leven: moeder, echtgenotes, koninginnen en landvoogdessen. De versie uit 2002 is uitgebreid met het verhaal van Anna van Saksen, Willem van Oranjes vrouw, en haar noodlottige affaire met Rubens’ vader.
Laat u opslorpen door het lijvige levensverhaal van de eigengereide Friese doopsgezinde dominee en taalgeleerde Joost Halbertsma, een ook internationaal gerespecteerde intellectuele allesweter. Uomo universale op z’n 19e eeuws. Verbijsterend hoeveel kennis er in een mensenleven past.
Cursusgids 2019 uitHij is er weer: de nieuwe cursusgids van de Benedictijnse abdij in Münsterschwarzach aan de Duitse Main, vlak bij Würzburg. Met een royaal aanbod aan retraites, workshops en cursussen op het gebied van levenskunst, al dan niet speciaal voor leidinggevenden en jongeren. Wie bij Anselm Grün zelf in een cursus wil, moet er heel snel bij zijn. Maar er staat meer spannends op het programma. Wat dacht u bijvoorbeeld hiervan?
* Allein in der Wildnis. Waldexerzitien für Männer
* Achtsamkeit in Bewegung – mit Tango Argentino … auch ohne Tanzpartner
* Aufbaukurs Bibliolog mit nichtnarrativen Texten
* Missa criolla
* Heute habe ich nichts getan, aber es ist viel in mir geschehen
* Singwoche für alle über 50
Het complete programma tot en met 2019 vindt u hier. Een verslag van de cursus die in 2016 in Münsterschwarzach heb gevolgd, kunt u achter deze link lezen.
Kleurrijke kalender voor 2019 met feest- en gedenkdagen uit maar liefst 19 religieuze en wereldbeschouwelijke groepen die België rijk is: bahai, boeddhisme, sikh, confucianisme, hindoeïsme, islam, jaïnisme, jodendom, katholicisme, hare krishna, zoroatrisme, anglicanisme, mormonen, orthodoxen, paganisme, protestantisme, rastafari, shinto en humanisten. De tekeningen zijn van Stephanie Dehennin.
Orbit/Van Halewyck, 28 blz.
Willem Vissers, ‘Samuel. Kroniek van een ongewoon gezin’, Lebowski.Verzamelde geestrijke columns van Volkskrant-sportjournalist Vissers over zijn gezin, waarvan de middelste zoon meervoudig gehandicapt is. Over wat liefde vermag. En laat nooit meer iemand beweren dat mannen slecht met emoties om kunnen gaan. Lees verder
1: Bart Wallet, ‘Christendom en antisemitisme. Tweeduizend jaar confrontatie’Bijzonder helder en confronterend overzicht van de geschiedenis van het antisemitisme en de beschamende rol van de christelijke kerk daarin, bijvoorbeeld bij monde van kerkvader Chrysostomos en reformator Luther. Hoe de Joden als vermeende godsmoordenaars het doelwit werden van theologisch gemotiveerde gruwelijkheden. Augustinus’ respect voor de bewaarders van de heilige schrift zou nog tot na Auschwitz uitzonderlijk blijven. Hulde ook voor Karel Kindermans’ illustraties. Bijbehorende tentoonstelling is nog tot 6 januari te zien in de sjoel van Elburg. Lees verder
Pater Damiaan (1840-1889) inspireerde als missionaris onder de melaatse verschoppelingen van Hawaï mensen als Gandhi en Albert Schweitzer. In 2005 uitgeroepen tot de grootste Belg uit de geschiedenis, in 2009 heilig verklaard en nu vereerd met een prachtig getekend, niet eens zo’n braaf beeldverhaal over zijn leven. De inkleuring van Mandy van Passel is extra genieten. Zo doen ze dat in het land van Kuifje en Suske & Wiske.
Peter Stanford, Judas. De verontrustende geschiedenis van de afvallige discipel. De Bezige Bij, Amsterdam/Antwerpen, 367 blz.
Degelijk journalistiek onderzoek naar de grootste schurk uit de christelijke cultuurgeschiedenis: Judas. Verrader, geldwolf, zelfmoordenaar. De enige mens voor wie eeuwenlang geen verlossing denkbaar was, hoewel er heel wat kanttekeningen bij zijn misdaad te maken zijn. Blijkt in antisemitische tijden schokkend vaak als zondebok van stal te zijn gehaald.
Amy Liptrot, ‘De uitweer’. Vertaald door Robbert-Jan Henkes (Ambo/Anthos)
Leeshoogtepunt van 2016 was voor mij Amy Liptrots ‘De uitweer’, het bezielde verhaal van hoe een wilde jonge Schotse meid in Londen op jacht gaat naar artistiek succes, maar daar al rap aan de drank raakt. Na drie maanden in de rehab vindt ze langzaam maar zeker het noorden weer terug in de fabelachtig ruige natuur van de Orkney-eilanden.
Pauline de Bok, ‘Buit. Een jachtjaar’ (Ambo/Anthos)
Jaagster Pauline de Bok bracht heel wat natuurliefhebbers in het geweer met haar boek ‘Buit’, over waarom de jacht op everzwijnen en reeën volgens haar niet alleen nodig en nuttig, maar ook leuk en lekker is. Geen gemakkelijke mening, wel een boek dat je flink aan het denken zet over mens en dier.
Carel van Schaik en Kai Michel, ‘Het oerboek van de mens. De evolutie en de Bijbel’ (Balans)
Derde verrassing: Carel van Schaik en Kai Michel met hun antropologische interpretatie van de Bijbel, in ‘Het oerboek van de mens’. Zo zouden zondeval en verdrijving uit het paradijs duiden op de rampzalige overgang van de jagers-verzamelaarssamenleving naar landbouw en veeteelt. Hun conclusie: ondanks alle monotheïsme getuigt de Bijbel onderhuids vooral van een mensheid die van d’r nooit niet afscheid zal nemen van aangeboren, bijgelovige intuïties. Wilde speculaties? Vast. Maar wat een heerlijke aanleiding om het Boek der Boeken zelf er weer eens bij te pakken.