Categoriearchief: Recensies

Het persoonlijke is religiewetenschap

Geplaatst op door

Recensie van Elaine Pagels, ‘Waarom religie blijft’. Ten Have, 255 blz., € 20,99

Drie sterren

Kaft PagelsDe schrijver

Elaine Pagels (1943) is hoogleraar godsdienstwetenschappen aan de Amerikaanse Princeton-universiteit en gespecialiseerd in de sociale geschiedenis van het vroege christendom. Ze begon haar carrière in Harvard, als lid van het wetenschapsteam dat de in 1945 in Egypte gevonden Nag Hammadi-manuscripten vanuit het Koptisch vertaalde. Haar populairwetenschappelijke inleiding hierop uit 1979 was een bestseller; ook de Nederlandse versie ervan, ‘De gnostische evangeliën’, werd verschillende keren herdrukt. Ander in het Nederlands vertaald werk van Pagels gaat over het apocriefe evangelie van Judas en (haar favoriet) dat van Thomas. Mijn aandacht trok ze in 2012 met ‘Het vreemdste bijbelboek’, waarin ze uiteenzette hoe de Openbaring van Johannes in het Nieuwe Testament terecht was gekomen. Lees verder →

De kracht van de persoonlijke ontmoeting

Geplaatst op door

Recensie van Herman Koetsveld en Enis Odaci, ‘Spiegelreis. Een moslim en een christen op reis door elkaars geloof’. KokBoekencentrum, 192 blz., € 19,99

Vier sterren

De schrijvers

Herman Koetsveld (geboren in Naarden) is christen en op dit moment nog dominee bij de Protestante Waterstaatskerk in Hengelo; op 1 december wordt hij de nieuwe predikant van de Westerkerk in Amsterdam. Enis Odaci werd geboren Turkije en woont sinds zijn tweede in Nederland. Hij is moslim en zakelijk leider van het interculturele platform Nieuw Wij; ook is hij voorzitter van een denktank voor islamitisch humanisme. De twee mannen leerden elkaar kennen rond het ‘Manifest van Advent’, waartoe Koetsveld het initiatief had genomen, als christelijk weerwoord tegen Wilders’ film ‘Fitna’. In 2015 schreven ze samen ‘De zeven zuilen’, waarin ze zeven redelijk bekende Nederlanders als Lody van de Kamp, Nuweira Youskine, Mounir Samuel en Ad Verbrugge lieten vertellen over God, geest en tijdgeest. Lees verder →

De helaas nog altijd onvoltooide geschiedenis van het antisemitisme

Geplaatst op door

Recensie van Ludo Abicht, De eeuwige kop van Jood. Een geschiedenis van het antisemitisme. Uitgeverij Vrijdag, 264 blz., € 19,95

Vier sterren

De schrijvers

Ludo Abicht (1936) is een Vlaams filosoof en germanist en schreef al verschillende keren over de Joodse diaspora in Europa, met ‘De Joden in België’ (1994) en ‘Geschiedenis van de Joden van de Lage Landen’ (2006). ‘De Joden van Antwerpen’ (2017) kreeg vorig jaar vier volle sterren van me mee. Zijn visie op het Israëlisch-Palestijnse vredesproces (‘De tocht door de woestijn’, 1996) kon de Trouw-recensent indertijd overigens minder bekoren. Het uitgebreide nawoord bij Abichts nieuwe boek, ‘De eeuwige kop van Jood’, komt van Brigitte Herremans, met wie hij in 2016 ‘Israël & Palestina. De kaarten op tafel’ schreef; Herremans was jarenlang medewerker Midden-Oosten bij Broederlijk Delen en het gezicht van Pax Christi Vlaanderen. Lees verder →

Tolteekse mysterieën

Geplaatst op door

Recensie van Don Miguel Ruiz met Barbara Emrys, De drie vragen. Wie ben ik? Wat is echt? Wat is liefde? Vertaald door Geraldine Damstra. AnkhHermes, 164 blz., € 15,99

Twee sterren

Kaft RuizDe schrijvers

Don Miguel Ruiz (1952) is een Mexicaanse-Amerikaanse sjamaan en een grote jongen binnen de New Agebeweging. Voor zijn bekendste en in tientallen talen vertaalde boek ‘The Four Agreements’ (1997) gebruikte hij oude Tolteekse inzichten om zijn internationale miljoenenpubliek naar meer persoonlijke vrijheid te loodsen. Medeauteur Barbara Emrys is eveneens sjamaan en kan u Tolteeks leren dromen. Eerder schreven ze samen ‘The Toltec Art of Life and Death’ (2015). Lees verder →

Oceanische boek over verlangen naar eenwording

Geplaatst op door

Recensie van Karen Armstrong, De verloren kunst van de heilige geschriften. Uit het Engels vertaald door Bep Fontijn, Carola Kloos en Albert Witteveen. Bezige Bij, 496 blz., € 34,99

Drie sterren

Kaft Verloren kunstDe schrijver

De Engelse Karen Armstrong (1944) is een vermaard schrijfster van degelijke, tot dusver toegankelijke boeken op breed interreligieus en spiritueel gebied. Ze was ooit non, trad in 1969 uit en schreef succestitels als Een geschiedenis van God (2003), Compassie (2011) en In naam van God (2015), waarin ze de wereldgeschiedenis onderzocht op het verband tussen religie en geweld. Wellicht heeft u afgelopen maandag nog het interview met haar in Trouw gelezen. Lees verder →

Afrikaanse letterkunde: waar ligt dat?

Geplaatst op door

Recensie van Mineke Schipper, Daniela Merolla en Inge Brinkman, ‘Afrikaanse letterkunde. Tradities, genres, auteurs en ontwikkelingen.’ AUP, 411 blz., € 29,95

Kaft SchipperSoms doet een mens iets spijtigs. Je begint vlijtig te ontspullen en neemt zelfs je boekenkast te grazen, waarbij je afscheid neemt van een aantal geëngageerde romans uit Afrika, uit de tijd de Novib nog geen Oxfam heette en samen met het Wereldvenster de Derde Spreker-serie uitgaf. En vervolgens verschijnt de derde, flink herziene druk van Mineke Schippers handboek ‘Afrikaanse letterkunde’ en besef je dat je Chinua Achebe, Buchi Emecheta en Ben Okri iets te voortvarend naar de kringloop hebt gebracht. Lees verder →

Rijk kijk- en leesboek, ook voor aspirant-cultuurchristenen

Geplaatst op door

Recensie van Jo Claes en Kathy Vincke, ‘Kunst & christendom. 300 taferelen’. Davidsfonds, 392 blz., € 34,99

Drie sterren

Kaft Claes VinckeDe schrijvers

Jo Claes (1955) is vooral bekend als de schrijver van een serie misdaadverhalen rond de Leuvense inspecteur Thomas Berg; met ‘De mythe van Methusalem’ won Claes in 2015 de Gouden Strop. Maar hij is ook goed thuis in de Bijbel en de apocriefe geschriften. Zo schreef hij samen met echtgenote Kathy Vincke en oom Alfons Claes het drieluik ‘Sanctus’, ‘Sancti’ en ‘Sanctorum’, over de levens van een flinke verzameling heiligen en waar u die dan aan herkent als ze afgebeeld worden. Lees verder →

Goudeerlijke verhalen over geloven en autisme

Geplaatst op door

Recensie van Alianna Dijkstra, Is er een hemel voor autisten? Persoonlijke verhalen over autisme en christelijk geloof. KokBoekencentrum, 208 blz., € 17,50

Vier sterren

Kaft DijkstraDe schrijver

Alianna Dijkstra (1974) is journaliste en dicht opwekkende liedteksten. Ook schrijft ze kinderboeken, onder meer over ene Daan en zijn opa, waarbij Elly Zuiderveld een bijpassend liedje maakte. Eerder schreef Dijkstra twee andere boeken over autisme: ‘Autisten liegen niet’ (2012) en ‘Autisteneiland’ (2014). Lees verder →

De keizer van heel Elba

Geplaatst op door

Recensie van Mark Braude, De onzichtbare keizer. Napoleon op Elba. Uit het Engels vertaald door Fred Hendriks. Balans, 410 blz., € 24,99

Kaft BraudeAan biografieën geen gebrek als het om Napoleon gaat. U kunt vermoedelijk een riante, dubbel geïsoleerde vakantiewoning bouwen van de dik driehonderdduizend bakstenen die over de man geschreven zijn, plus een schuurtje van alle levensverhalen van de mensen uit zijn entourage, zoals zijn eerste gemalin Joséphine of zijn stiefdochter en schoonzus Hortense, Neerlands allereerste koningin.

En het gaat nog altijd door, ook in het Nederlands. Een paar jaar geleden was de slag bij Waterloo (1815) voor de Vlaamse Johan Op de Beeck al aanleiding voor een positief besproken trilogie (15 centimeter), die onlangs opnieuw in stemmig blauw, wit en rood is uitgebracht, opdat u komende 15 augustus goed voorbereid de 250ste verjaardag van dit genie dan wel monster kunt herdenken – de meningen zijn al eeuwen verdeeld. En de liefhebber heeft zich afgelopen winter via Adam Zamoyski’s biografie (ruim 5 centimeter) vast al verdiept in de man achter de mythe. Lees verder →

Met een veerooster de duivel buiten de deur houden

Geplaatst op door

Recensie van Judith Schuyf, Heidense heiligdommen. Zichtbare sporen van een verloren verleden. Met foto’s van Sjaan van der Jagt. Omniboek, 336 blz., € 24,99

Vier sterren

Kaft SchuyfDe schrijver

Historica Judith Schuyf (1951) is vooral bekend om haar onderzoek naar de emancipatie van lesbiennes, homo- en biseksuelen en transgenders. Zo publiceerde zij over de vervolging en het verzet van homoseksuelen tijdens het nazisme; ook schreef ze (mee aan) heel wat stukken voor een roze overheidsbeleid. Daarnaast liet ze als landschapsarcheologe van zich horen, met onder meer ‘Heidens Nederland’ (1995).

De thematiek

Met ‘Heidense heiligdommen’ geeft Schuyf een vers overzicht van hoe het nu, bijna vijfentwintig jaar na ‘Heidens Nederland’, staat met het wetenschappelijke inzicht in ons heidense verleden. Want hoewel de tand des tijds ondertussen natuurlijk genadeloos heeft doorgeknaagd, is ook de kennis gegroeid, dankzij digitale databanken, verfijndere onderzoeksmethodes (zoals pollen- en isotopenonderzoek) en het verdrag van Malta, waardoor de bodem eerst onderzocht moet worden voordat er ergens een nieuwe woonwijk of snelweg gebouwd mag worden. Lees verder →