Categoriearchief: Recensies

Wetenschapper en toch gelovig

Geplaatst op door

Recensie van CEES DEKKER (RED.), ALLE VERSTAND TE BOVEN. 22 WETENSCHAPPERS OVER HUN LEVEN, WERK EN GOD. Ark Media, 326 blz.

Drie sterren

De schrijvers

Cees Dekker (1959) doet als hoogleraar aan de Technische Universiteit in Delft internationaal geprezen onderzoek op het grensgebied van nanotechnologie, biologie en natuurkunde en is daarnaast aanbiddingsleider bij een evangeliegemeente. Hij schreef mee aan de roman ‘Oer’ (2020), een speelse mix van het bijbelse scheppingsverhaal, de orthodox-protestante heilsleer en de evolutietheorie.

Ook de andere eenentwintig auteurs in deze bundel combineren een succesvolle universitaire loopbaan als alfa (zoals taalkundige, historicus), keiharde bèta (natuur- en wiskundige, chemicus, bioloog) of gamma (jurist, antropoloog) met een actief christelijk leven, in bijvoorbeeld een pinkstergemeente of de gereformeerde, katholieke of Russisch-orthodoxe kerk. Lees verder →

Opeens is de poel verdwenen

Geplaatst op door

Recensie van Pauline de Bok, ‘De poel‘. Atlas Contact, 342 blz.

Al twintig jaar woont journaliste en filosofe Pauline de Bok (1956) een groot deel van het jaar in een oude koeienstal op het Duitse platteland, pal aan de oostkant van waar ooit het IJzeren Gordijn hing. Een gebied waar de natuur dus zo’n veertig jaar bijna ongestoord haar gang heeft kunnen gaan: zo ongerept als toen daar zul je het midden in Europa niet gauw meer vinden. De Bok schreef al verschillende boeken over haar leven tussen het wild dat dagelijks over haar erf banjert, zoals ‘Buit’ (2015), waarin ze vertelt hoe ze stoer haar jachtbrevet haalde en filosofeert over de verhouding tussen mens en natuur.

Nu, over dat laatste thema is ze nog lang niet uitgedacht, zo blijkt uit haar nieuwste boek, ‘De poel’. Lees verder →

Jezus in de Koran: wel een profeet maar zeker geen god

Geplaatst op door

Recensie van Eduard Verhoef, Jezus in christendom en islam. Skandalon, 124 blz.

Vier sterren

De schrijver

Eduard Verhoef (1943) studeerde theologie en semitische talen en promoveerde indertijd op de oudtestamentische citaten in Paulus’ brief aan de Galaten. Na een loopbaan als gereformeerd predikant ging hij Arabisch studeren. Dat liep in 2015 uit op een goed ontvangen vertaling van de Koran en een uitleg daarbij. Lees verder →

Gedoe over een stoel

Geplaatst op door

Recensie van Nancy Goldstone, De dochters van de Winterkoningin. Vier prinsessen in ballingschap. Uit het Engels vertaald door Ronni Boley. Omniboek, 416 blz.

Op 8 februari 1587 viel op een Engels schavot het hoofd van Maria Stuart, de katholieke koningin van Schotland. Dat was op bevel van haar nicht, de protestantse koningin van Engeland, Elizabeth I. Waardoor deze familieruzie zo uit de hand was gelopen, laat de Amerikaanse historica Nancy Goldstone in ‘De dochters van de Winterkoningin’ onbesproken, maar het draaide niet in de laatste plaats om het ware geloof – wie denkt dat extreem religieus geweld iets van de laatste tijd is, zou eens moeten afzakken naar de zestiende en zeventiende eeuw. En inderdaad waren na Maria’s onthoofding de katholieken aan gene zijde van de Noordzee voor een aantal eeuwen politiek gevloerd. Toch zouden het haar nazaten zijn die uiteindelijk, tot op de dag van vandaag, de Britse troon zouden bezetten. En langs welke grillige lijnen van het lot dat heeft kunnen gebeuren, daarover schreef Goldstone een leesbaar en opmerkelijk overzichtelijk verhaal. Lees verder →

Zes eeuwen ’typisch Feith’

Geplaatst op door

Recensie van Arlette Kouwenhoven, Van Elburg tot Deshima. Zes eeuwen familie Feith. LM Publishers, 240 blz.

In 1819 werd hij uitgeroepen tot de beste dichter van het land, beter nog dan Bilderdijk en Tollens: Rhijnvis Feith (1753-1824). Ook toen hij al een eeuw in zijn graf lag, trok de theekoepel waar hij indertijd zou hebben zitten schrijven, nog heel wat bewonderaars. De canon van de Nederlandse letterkunde heeft hij uiteindelijk niet gehaald, hoewel zijn tranenrijke ‘Julia’ vaak genoeg is vergeleken met Goethes ‘Werther’.

Maar waar Goethe onsterfelijk klassiek zou worden, werd Feith steeds verder weggehoond als ‘sentimentalist’- vier generaties later voelde nazaat Jan zich zelfs genoodzaakt om op het schoolplein voor hem op de vuist te gaan, toen een leraar zijn betovergrootvader belachelijk had gemaakt. Vandaag de dag zal de dichter van ‘Uren, dagen, maanden, jaren vliegen als een schaduw heen’ voor de meesten van ons alleen nog maar een wat wonderlijke naam op een straatbordje in de schrijversbuurt zijn. Lees verder →

Jezus was een clown

Geplaatst op door

Recensie van Frank G. Bosman, ‘DE EEUWIGE NAR. DE TOEKOMST VAN HET RELIGIEUS GEMEENSCHAPSLEVEN‘. Berne Media, 126 blz.

Vier sterren

De schrijver

Frank Bosman (1978) werkt aan de faculteit Katholieke Theologie van de Universiteit van Tilburg, waar hij als ‘cultuurtheoloog’ speurt naar religieuze elementen in de hedendaagse cultuur. Daarbij beperkt hij zich niet tot de erkende, hoge literatuur en kunst. Ook in Harry Potter, Netflix-series en de wielersport vindt hij menig spoor van het christelijke verlossingsverhaal; zijn vorige boek, het Engelstalige ‘Gaming and the Divine’, is zelfs helemaal gewijd aan de theologie van videospellen. Bosman is niet alleen op papier actief, maar ook op radio en tv, in tweets, blogs en pod casts. Lees verder →

Op z’n elfendertigst door de Friese geschiedenis

Geplaatst op door

Recensie van FLIP VAN DOORN, ‘DE FRIEZEN. EEN GESCHIEDENIS’. Thomas Rap, 415 blz.

Flip van Doorn gaat in elegant Nederlands op zoek naar de Friese identiteit

Flip van Doorn houdt van langzaam. Van rust en ruimte en van frisse, Friese lucht, zoals u vast al weet als u de afgelopen jaren zijn reisverhalen heeft gevolgd. Tien jaar geleden ontvluchtte hij de hectiek van de Randstad en verhuisde hij naar het Friese IJlst, een ministadje met maar een paar duizend inwoners. Hij keerde daarmee terug naar het vaderland van zijn opa, die in 1930 vanuit Dokkum geëmigreerd was naar Zuid-Limburg, omdat daar wel werk was voor een onderwijzer. De trotse heimwee naar het ‘heitelân’ gaf ‘pake’ later door aan zijn kleinkinderen, met Friese woorden en een onvergetelijke treinreis naar Leeuwarden, waar hij de toen 12-jarige Flip meenam naar het standbeeld van ‘ûs mem’, die (nou ja zeg!) een koe bleek te zijn. En zoals menig kleinkind zal beamen (mijn pake kwam uit Sneek), kan een reis naar het land en de taal van een grootouder inderdaad voelen alsof je thuiskomt. Lees verder →

Lezen, lezen, lezen

Geplaatst op door

Recensie van IRENE VALLEJO, ‘PAPYRUS. DE GESCHIEDENIS VAN DE WERELD IN BOEKEN’. Uit het Spaans vertaald door Adri Boon. Meulenhoff, 536 blz.

Nu meende ik als gediplomeerde boekenworm toch al het nodige te weten over de geschiedenis van het geschreven woord. Zoals over wanneer en waar het schrift is uitgevonden, de invloed van Homerus en de Bijbel, het monniken- èn nonnenwerk achter middeleeuwse handschriften, het verband tussen de boekdrukkunst en de Reformatie, de gevaren van de oprukkende ontlezing. Maar bij ‘Papyrus’ van de Spaanse classica Irene Vallejo (1979) tuimelde ik van de ene in de andere verbazende wetenswaardigheid uit de geschiedenis van het boek. Lees verder →

Waarom Baudet met het christendom flirt

Geplaatst op door

Recensie van SANDER RIETVELD, ‘NIEUWE KRUISVAARDERS. DE HEILIGE ALLIANTIE TUSSEN ORTHODOXE CHRISTENEN EN RADICAAL-RECHTSE POPULISTEN’. Prometheus, 368 blz.

Vijf sterren

De schrijver

Politicoloog Sander Rietveld (1974) groeide op in een plichtvaardig orthodox-christelijk gezin: hij herinnert zich nog levendig hoe ze met z’n allen in de jaren ’80 op smokkelvakantie gingen, met in de dubbele bodem van de Kip-caravan een lading bijbels voor vervolgde geloofsgenoten achter het IJzeren Gordijn. Inmiddels is hij vrijzinniger geworden in zijn geloof en werkt hij als onderzoeksjournalist bij het BNNVARA-televisieprogramma Zembla, waar hij documentaires maakte  over de schimmige geldstromen rond Trump en Baudets mogelijke banden met het Kremlin. Lees verder →

Lenzen scherp slijpen om het leven te begrijpen

Geplaatst op door

Bespreking van Maxime Rovere, Spinozaland. De ontdekking van de vrijheid – Amsterdam, 1677. Uit het Frans vertaald door Frank Mertens en Hendrickje Spoor. Balans, 560 blz.

Boeken over Spinoza, het gaat maar door. Frédéric Lenoir, Herman De Dijn, Victor Kal: Sofie Messeman besprak eind december maar liefst drie recente titels tegelijk over de ooit zo verketterde Nederlandse filosoof uit de zeventiende eeuw, wiens hoofd vanaf 1972 toch maar mooi op het briefje van duizend gulden prijkte. Maarten van Buuren, Ton de Kok, Miriam van Reijen, Jan Knol. Allemaal schrijven ze enthousiast over het erkend ontoegankelijke werk van een denker die meer bewonderd dan gelezen wordt en wiens naam tegenwoordig vooral geassocieerd wordt met Verlichting, moderniteit en de vrijheid om niet te geloven.

Het zijn niet alleen (pittige) populairwetenschappelijke inleidingen waarmee schrijvers uit binnen- en buitenland een breder publiek bekend willen maken met wat er zich (mogelijk) heeft afgespeeld in Spinoza’s leven, hoofd of hart, er verschijnen ook regelmatig nieuwe romans rond zijn persoon. Lees verder →